اِنَّ فِي اخْتِلَافِ الَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَمَا خَلَقَ اللّٰهُ فِي السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِ لَاٰيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَّقُونَ
Çünkü, gerçekten de, geceyle gündüzün ardarda gelmesinde ve Allah’ın göklerde ve yerde yarattığı her şeyde, O’na karşı sorumluluk bilinci taşıyan bir toplum için mutlaka işaretler vardır!
(Yunus Suresi 6. Ayet)
Öylesine ve sıradan bir gecenin kucağında yorgun gözlerle uykumu kaçırmanın yollarını arıyorum. Geceye hakkını verememenin tuhaf bir hüznünü yaşarken bu duygunun açığa çıkmasına olanak tanıyan geceye şahitlik edebildiğim ölçüde şükrediyorum. Neler geçiyor aklımdan? Her birinin ayrıntılarına sadık bir gece. Gözlerimi pencerenin ardında dünyayı karanlığa bürüyen gecenin başında pervane yıldızları seyrediyorum. Zaman zaman bulutlardan fırsatını bulursa kendini gösteren, zamanı kendine odaklama derdinde olan hilali gözlüyorum sonra. Gece insanın gözlerine engel olurken yıldızlar aksine yönünü tayin eden bir rehber oluyor ayaklarının ucuna loş bir ışık serpiştiren hilal ile birlikte. Karanlıkta da olsa yalnız ve terkedilmiş olmadığını her an insanın ruhuna fısıldıyor adeta gecenin sahibi .
Penceremi çerçeveleyen alanın alabildiği kadarıyla mahalledeki evlere iniyor bakışlarım. Her pencerede ayrı bir perde. Her perdenin dışarıya yansıttığı ayrı renklerde kimi sert kimi hafif ışıklar ve kimi de ışıksız perdeler. Her biri ayrı bir dünya, ayrı bir alem. Perdenin kumaşından desenine ve ışığın şiddetine kadar ayrı ayrı hikayeler canlanıyor zihnimde. Bitimsiz tükenimsiz hayal dünyamızın sınırsız derinliklerine doğru uzanan hikayeler. Bu hikayelerin hiçbirine yabancı değiliz. Hepsine aşinayız ve hatta bazılarını yaşamışlığımız dahi vardır. Aha işte kendi pencerem, kendi perdem ve kendi perdemden dışarıya ışıttığım lambam. Pencere aynı pencere, perde aynı perde ve lamba aynı lamba. Fakat bu aynılığa mugayir ben her gece farklı bir ruh hali taşıyorum. Bu mugayir ben her gün ve her gece kimi zaman öfkemi, kimi zaman kavgamı, kimi zaman hasedimi, kimi zaman hüznümü, kimi zaman mutluluğumu, kimi zaman kalabalıklığımı ve kimi zaman (belki de çoğu zaman) yalnızlığımı lambanın ışığına farklı şiddetlerde yükleyerek perdeye ve oradan hanemin içine geceyi akın ettiren pencereye ifşa ediyorum.
Gece ilerliyor ve fakat ben duruyorum. Gece ilerliyor ve fakat benim gibi duranları hayal ediyorum. Gece ilerlerken gece ile birlikte koşturanları, geceye hakkını vermemek için direnenleri, geceye hakkını veremeyenleri, geceyi dayanılmaz kılanları, geceye ağlayanları, hüznünü sadece geceye saklayanları, bereketini geceye kuluçka edenleri hayal ediyorum. Gece ilerliyor ben duruyorum ve aklımdan neler geçiriyorum. Gündüz eteklerimden düşürdüklerimi gece teker teker topluyorum. Onları ertesi gündüz tekrar düşürebilmek için topluyorum. Düşürebilmek için topluyor, toplayabilmek için düşürüyorum. Gecenin hakkını verebilmem için gündüzden hakkımı alabilmenin başka bir yolunu bilmiyorum.
Gündüz ve gece, ard arda ama hiçbir zaman yan yana olmayan, birbirinin işine karışmayan, birbirine her zaman sadık, birbirine her zaman aşık, birbirini hiç görmeyen ve bunu kendilerine dert etmeyen ama birbirinden her daim haberdar iki dost. Ve bu iki dostun kucağında iki ayrı evrede büyütülen insan. Gündüz insanı yürütmeye, gece insanı durdurmaya zorlayan iki ayrı mürebbiye. Yürümenin ve durmanın haddini bilerek bereketini çıkarabildiğimiz ölçüde gündüzün ve gecenin erdemine ulaşabiliriz ancak.
Gece ilerliyorken ve ben hala kendimi durmaya zorluyorken gündüzün ve gecenin hikmetine dair izleri yokluyorum. Gündüzün ve gecenin emrime verilmiş olmasını nasıl anlamalıyım? Her geçen zamanda çağın korsanlarının bizden kopardıklarını düşündükçe aklım bulanıyor. Dur durak bilmeden, düşünmeye tartmaya fırsat vermeden bir koşuşturmanın içinde olduğumuzu farkedemeyen bu kalabalığın sayısı arttıkça uykularım kaçıyor. Kabahati elden bıraktığımızdan beri hızımızın arttığının farkında mıyız? Gündüzün içinde gece, ve gecenin dibinde gündüzü yaşama olanaklarını elden bıraktığımızdan beri koşuşturmanın şiddetinde yok olmaya ramak kaldığımızın farkında mıyız? Herşeyin emrimize amade kılındığı bir dünyada kendimizi herşeyin emrine amade kılmamızın esefliğini ne zaman anlayacağız?
Eğer onların nimeti istemede acele ettikleri gibi Allah da insanlar için (hak ettikleri) cezayı vermede acele etseydi, onların sonunu getirecek hüküm hemen infaz edilirdi.Şu hâlde, Bizim (rahmetimiz)le buluşmaya yüzü olmayanları küstahça taşkınlıkları içerisinde debelenmeye terkederiz. (Yunus,11)
Gece ilerliyor ve fakat ben durmaya çalışıyorum. Durmaya zorluyorum kendimi, zira bütün inandıklarımla, öğrendiklerimle, edindiğim tecrübelerle yapıp edegeldiklerimden bir netice alamamanın dayanılmaz ağırlığını yaşıyorum. Zamanın hızına mukavemetsiz olduğumuza aşikarız. Bilerek ama bilmeyerek acele edişimiz bundan değil mi? Kulağımıza küpe olan nasihatleri en nihayetinde içselleştirebildiysek, nasihat edenle aynı çağı paylaşıyor olduğumuzdandı. Yaşı kemale evrilen bizler artık bu çağın son mümessilleri ve yeni bir çağın doğuşunun müşahitleriyiz. Böylesi bir çağ değişiminde yaşıyor olmam murad edilmişse, bundan elbet bereketini ve şükrünü çıkaracak nimetler de verilmiştir. Hız üzerine inşa edilen yeni çağın kucağına doğanlar hızzın hazzıyla yoğrulmaktalar. Bu çağa eski çağdan geçiş yapan bizler de bu hazzın tesiri altındayız. Bizler doğamız gereği, yaratılış vasıflarımızın doğallığı içinde aceleci tarafımızla imtihan edilirken üzerine şimdi bir de yapay bir acelecilik bulaşmış oldu. Biz en azından hız çağının insanları değildik. Bizim zamanımızda her şey sabırla yoğrulurdu. İletişim ağlarımız sabırla örülüydü. Ulaşım ağlarımız şimdiki kadar hızlı değildi. Önemli olan ulaşmaktı. Her ne kadar doğamız gereği aceleci olmak istesek de yaşadığımız çağın sabırla örülü iklimi içinde yaşamak bizi kendimize getirmeye zemin hazırlıyordu. Oysa bu çağın ilk nesli tüm bunlardan uzak bir dünyaya gözlerini açtılar. Onların dünyasında, lafımı düzeltiyorum onlarla aynı dünyayı paylaştığımız bu yeni dünyada yavaşlığa, durmaya, duraklamaya ve dahası sabıra yer yoktu. Her şey hızlıca ve anlık olmalıydı. Bu tam da nefsimizin arzu ettiği şeydi. Haz duyulacak kadar vardı. Beklemenin, aceleci olmamanın tüm zorluklarını yaşayan bizler bunu çok iyi anlıyorduk. O nedenle bu hız çağının efsunu bizi de tutsak etmişti kendine. Yine de aidiyetimiz bu çağa değildi. Her ne kadar bu çağ hız üzerine inşa edilmiş olsa da yapaydır. Yapay olanın ömrü kısadır. İnsan bunun hazzıyla kendini kaybetmiş olsa da aradığı özünü, hikmetini, kendi yaratılış gerçeğini orada bulamayacak ve arayış yolculuğuna çıkacaktır. İşte tam da o anda eski çağın son şahitleri olarak bizler onların kulağına okuyacaklarımız belki nasihat olur, yoluna yoldaş olur.
Gece ilerliyor ve ben duramıyorum. Tüm bunları geçirirken aklımdan yine de kendimi yetersiz görmekten alıkoyamıyorum. İnsan olarak gözüme ilişen, iliştirilen ve de iliştirdiğim şeyler beni durmadan umutsuzluğa, imkansızlığa eviriyor. Bu vesveseler zihnimi dumura uğratıyor. Fakat içimde tüm bunların dışında beni rahatsız eden bir şeylerin olduğunu seziyorum. Sadece duyargalarım işitmesi gerekenleri işitmesi gereken zamanını kolluyor. Gecenin zifiri karanlığında bunları düşünürken gözlerime ilişenler beni ayağa kaldırıyor.
Hangi konumda bulunursan bulun, Kur’an’dan hangi mesajı gündeme getirirsen getir; sizler de hangi işe girişirseniz girişin, her an (ve) mekânda Biz sizin üzerinizde tarife sığmaz bir şahidiz. Nitekim ne yerde ne de gökte zerre miktarı bir şey bile Rabbinin bilgisinden saklı kalamaz. Ne bunun daha küçüğü ne de büyüğü yoktur ki, hepsi apaçık bir fermanda kayıtlı olmasın. (Yunus, 61)
Yine (unutma ki), eğer Allah sana bir darlık musallat ederse, onu O’ndan başka kimse savuşturamaz! Fakat eğer senin için bir hayır dilerse, O’nun lütuf ve kereminin önüne gerilecek kimse yoktur. O lütuf ve keremini, kullarından tercih eden/tercih ettiği kimseye bağışlar: Zira O mutlak bağış sahibidir, sonsuz rahmet kaynağıdır.(Yunus, 107)
Aklımdan neler geçiyor benim? Gece ilerliyor ve ben durmakta zorlanıyorum. Gecenin tam ortasında, karanlığın en dibe çöktüğü anında dizlerim kırılıp yere çökerken ellerim büyülü bir çeşmeden zemzem kıvamında bir şerbeti avuçlarında biriktirme hasretiyle kavuşuyor birbirine.
Ey Rabbimiz! Bize gündüzden hakkımızı alabilecek, ve geceye hakkını verebilecek bir zihin berraklığı ihsan et.
Ey Rabbimiz! Sınırsız kudret ve izzetinle ne yücesin[1]. Farklı çağların arasında bizi yaratarak bize yüklediğin sorumlulukların hikmetine ulaştır bizi. İçine doğduğumuz çağın hantallığına ve içinde öleceğimiz çağın çılgınlığına karşı zihnimizi berraklaştır.
Ey Rabbimiz! Biz güvenimizi sana bağlamışız. Bizi zalim bir topluluğun elinde rüsvay etme.[2] Hakkını inkar eden bu toplumun elinden lütfunla kurtar bizi.[3]
Ey Rabbimiz gecemizi mübarek, gündüzümüzü mübaşir eyle.
[1] Yunus,10
[2] Yunus, 85
[3] Yunus, 86
