22 Mayıs 2025 - Perşembe
  • Ana Sayfa
  • Künye
  • İletişim
Sık Kullanılanlara Ekle
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Venhar Haber
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Yazarlar
  • Alıntılar
  • Tavsiyeler
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Röportajlar
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Yazarlar
  • Alıntılar
  • Tavsiyeler
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Röportajlar
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Venhar Haber
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Ana Sayfa Röportajlar Alıntı Söyleşi

Osman Gazi Özgüdenli ile Selçuklu Modeli Üzerine

Yeni Şafak gazetesinin Selçuklu üzerine araştırmalar yapan tarihçi Osman Gazi Özgüdenli ile yaptığı söyleşide, Özgüdenli 'Selçuklu kimseyi dışlamayan bir İslam medeniyetiydi. Bireyler hangi etnik kökenden gelirse gelsin, eşitti. Kürt asıllı ünlü İslam komutanı Selahaddin Eyyübi buna iyi bir örnektir. Türk-Kürt birlikteliği İslam kardeşliğinden geçiyordu. ' dedi.

Yazar: Venhar Haber
3 Nisan 2013
Kategori: Alıntı Söyleşi, Kültür & Sanat
0 0
0
Osman Gazi Özgüdenli ile Selçuklu Modeli Üzerine
PaylaşTweetleWhatsapp ile GönderE-posta Gönder

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın her fırsatta yaptığı ‘Selçuklu’ vurgusu, ‘Ortadoğu’da gittikçe güçlenen Yeni Türkiye için Selçuklu tipi bir modeli geliştirebilir miyiz?’ sorusunu da beraberinde getirdi. Konuyu yakında ‘Büyük Selçuklu Devleti Tarihi’ adıyla kitabı yayımlanacak olan yazma eserler uzmanı, Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Osman Gazi Özgüdenli’ye sorduk. ‘Başbakanımız ve Cumhurbaşkanımızın yaptığı, Selçuklu’dan bahsederek Osmanlı’nın arkasındaki büyük geleneği ortaya çıkarabilmek’ diyen Özgüdenli, ‘Selçuklu’nun böylesine büyük bir coğrafyada pek çok farklı etnik grubu tek bir çatı altında buluşturabilmesi bugün bize de ilham olmalıdır. Çünkü inanıyorum ki, biz bugün daha sınırlı bir coğrafyada çok daha fazlasını yapabiliriz. Yeter ki o özgüveni Selçuklular’dan alalım’ şeklinde belirtiyor.

Başbakan Erdoğan’ın Selçuklu medeniyetine sıkça vurgu yapmasını neye bağlıyorsunuz?

Başbakan haklı, zira Selçuklu Devleti, Türklerin İslamiyet’le buluşmasından sonra kurduğu en güçlü devletlerden birisi. Pek çok açıdan Osmanlı kurumlarını, medeniyetini beslemiş, Osmanlı’ya kaynak oluşturmuş bir medeniyet. Dolayısıyla Türk tarihinde Selçuklu döneminin çok özel bir yere sahip olduğunu söyleyebilirim. Ancak maalesef Osmanlı kadar iyi bilinmiyor.

Neden?

Herhalde en önemli sebep, araştırmaların az, kaynakların da Türkçeye kazandırılmamış olması. Bu nedenle de popüler olamamıştır. Zira ‘Selçuklu’ çalışacak bir kimsenin farklı coğrafyalara gitmesi, çok iyi Farsça, Arapça bilmesi gerekir. Selçuklu’nun anavatanı İran’dır. İlk önce Büyük Selçuklu daha sonra da Anadolu Selçuklular’ı kurulmuştur. Aslında hepsi bir ağacın dalları gibidir. 80 yıl öncesine göre Selçuklular’ı çok daha iyi biliyoruz, ama ne yazık ki henüz arzu edilen seviyelere gelemediğimizi söylemeliyim.

Türkiye’de Osmanlı’dan çok yeni bir Selçuklu modeli oluşturma arayışı mı var?

Selçuklu kendi medeniyetini kurarken içinde üç büyük unsur dikkat çekiyordu: Türklerin Orta Asya’dan getirdikleri devlet gelenekleri, İran coğrafyasında buldukları İslami gelenekler ve eski İran idari gelenekleri. Selçuklu kendi sentezini bu üç büyük temel üzerinde kurdu ve devletin içinde çok ince bir denge sözkonusuydu. Kimsenin hakkı kimseye geçmezdi. Aynı zamanda inanılmaz bir hoşgörü ortamı vardı. Bu nedenle Selçuklular’da bugüne ışık tutacak çok ders var.

GÜÇ VE CESARET ALABİLİRİZ

Farz edelim Selçuklu tipi bir model örnek alındı. Bu Yeni Türkiye’ye doğru bir sembol olur mu?

Geçmişteki hiçbir sistemin ya da modelin birebir örnek alınmasının mümkün olduğunu düşünmüyorum, ancak onların kültür, medeniyet, uygarlıkla ilgili tecrübelerinden ve yarattıkları engin hoşgörü ortamından istifade etmek mümkündür. Biz bugünkü sorunlarımızı bugünkü konjonktüre göre çözmek durumundayız ama bunu yaparken de Selçuklu medeniyetinden güç ve cesaret almalıyız.

OSMANLI’YA KAYNAK

Cumhurbaşkanı Gül de özellikle ‘Selçuklu’ diyor… Neden?

Çünkü Selçuklular Anadolu’da çok güçlü bir medeniyet kurdular. Anadolu’ya adeta damgalarını vurdular ve bu sadece siyasi anlamda değildi. Eğitime çok önem verildi. O dönem pek çok kütüphane, medrese ve vakıf kuruldu. Bu müesseseler daha sonraki dönemlerde Anadolu beylikleri ve Osmanlı Devleti için de örnek oluşturdu. Selçuklular ciddi anlamda Osmanlı’yı besledi. Konuyla ilgilenen insanların bunu görmesi hiç de zor değil. İşte Cumhurbaşkanımız Gül ve Başbakan Erdoğan da bu insanlar arasındadır.

Çözüm: İslam birlikteliği

Bugünkü sorunları, mesela Kürt sorununu Selçuklular’ın hangi tecrübesini kullanarak aşabiliriz?

Selçuklular’da hiçbir milletin bir diğerinin önüne geçmediği, ama özünde Türk hanedanına ve askerî unsuruna dayanan bir devlet anlayışı vardır. Özü Türk olmakla birlikte diğer bütün unsurları dışlamayan, bunları bütünleştiren bir sistem görüyoruz. Öyle ki bu sistem sonraları Osmanlı’nın içinde de gelişerek devam etti.

Selçuklular için ‘Kürtler’ ne demekti?

O dönemde Kürtler de pek çok etnik topluluk gibi Selçuklu Devleti’nin bir parçasıydı, ama onları ön plana çıkaran, diğer topluluklardan ayıran bir durum söz konusu değildi. Çünkü Selçuklu bu dünyaya etnik olarak bakmıyordu. Selçuklu kimseyi dışlamayan bir İslam medeniyetiydi. Bireyler hangi etnik kökenden gelirse gelsin, eşitti. Kürt asıllı ünlü İslam komutanı Selahaddin Eyyübi buna iyi bir örnektir. Türk-Kürt birlikteliği İslam kardeşliğinden geçiyordu. Bugünkü Kürt sorunun çözümü için alabileceğimiz en iyi tecrübe de budur; yani ortak kader birliği ve kardeşlik bağları. Bugün de Selçuklu yolunda ilerlemeliyiz.

Alparslan’ın ölümüne Ermeniler de çok üzüldü

Sizce Selçuklu’nun en büyük başarısı nedir?

Selçuklu’nun Anadolu’nun fethinden kurduğu büyük medeniyete kadar pek çok büyük başarısı vardır. Ancak, bence en büyük başarısı, Çin sınırlarından Akdeniz’e kadar çok geniş bir coğrafyada pek çok farklı etnik ve dini topluluğu birarada ve uyum içerisinde yaşatabilme becerisidir. Öyle ki, devrin Ermeni ve Süryani kaynaklarında, Selçuklu Sultanı Alparslan ve Melikşah’ın vefatının, Müslümanların yanısıra gayrimüslimlerde de çok büyük bir üzüntü yarattığı kaydedilmiştir.

Selçuklu medeniyeti bize cesaret vermeli diyorsunuz yani…

Evet. Ortaçağ’da İslam dünyası hem düşünce hem de kültür ve medeniyet olarak batının çok ilerisindeydi. Selçuklu da kendi çağında batının çok ötesinde bir medeniyetti. Biz bunu batı kaynaklarının hemen hemen hepsinde görüyoruz. Örneğin batıda akıl hastaları ‘şeytan’ diye öldürülürken, Selçuklular’da darüşşifalarda tedavi ediliyorlardı. Bugün Selçuklu’yu örnek alarak batıdan daha üstün bir konuma gelebiliriz. Bu nedenle Selçuklu araştırmalarının teşvik edilmesi gerekir. Çok sayıda kaynak yayımlanmayı beklemektedir. Selçuklu’dan istifade edebilmemiz araştırmaların gelişmesiyle çok daha mümkün hale gelecektir. Bu anlamda resmi kurumlara büyük işler düşmektedir. Unutmamalıyız ki Selçuklu’yu anlamak demek Osmanlı’yı da kendimizi de daha iyi anlamak demektir.

Milliyetçilik nedir bilmezdik biz

Selçuklular ülkede tüm unsurları tek bir çatı altında birleştirebilmeyi nasıl başardılar?

Selçuklular, kendi kültürlerini farklı medeniyetlerin ulaştıkları tecrübelerin üzerine inşa ettiler. Bunu yaparken de insanları dışlamadılar. Büyük Selçuklu Devleti’nde Vezir Nizamülmülk ve bürokratlar İranlı, medreselerde görev yapan önemli müderris ve kadılar Arap kökenlidir. Sultanlar, halifeye gönderdikleri bir mektubu Arapça, -mesela- Gaznelilere yazdıklarını ise Farsça olarak kaleme alıyorlar, ama kendi yakın erkânlarıyla da Türkçe konuşuyorlardı. Yani hepsini birarada, dışlamadan buluşturmayı becermiş bir medeniyetten bahsediyoruz. Keza bu durum Osmanlı’da da devam etti. Diğer yandan Türk tarihinin hiçbir döneminde etnik milliyetçilik nedir bilmedik biz. Türklük-Kürtlük ayrımı Fransız İhtilali’nin etkileriyle ortaya çıkan bir olgu.

Geçmişten ilham almamız gerek

Selçuklu modeline göre Türkiye, Kürtlerin anadilde eğitim taleplerine olumlu bakmalı mı?

Selçuklular’da yasak yoktu. İnsanlar çarşıda pazarda istedikleri dilleri kullanabiliyorlardı. Ama eğitimde büyük medreselerde dersler Arapça ve Farsça olarak veriliyordu. Ama ne Kürtler ne de farklı kökenli diğer etnik topluluklar bu durumdan şikâyetçiydi. Çünkü özünde İranlısı da Türkü de Arabı da Kürdü de herkes eşitti. Önemli olan liyakat ve o işteki tecrübeydi. Hoşgörü ve tolerans tarihimizde fazlasıyla var. Geçmiş dönemdeki tecrübelerden güç ve ilham alarak, bugünkü soruların çözümlerini daha kolay bulabiliriz.

Sınırlı coğrafyada çok şey yapabiliriz

Osmanlı’yı paranteze alıp Selçuklu’yu öne çıkarmayı ‘Osmanlı asırlarını mahkûm etmek’ olarak algılayanlar için ne diyeceksiniz?

Selçuklu da Osmanlı da tarihimizin çok önemli bir parçasıdır. Osmanlı, Selçuklu’nun gelişerek devamından ibarettir. Osmanlı ve Selçuklu’yu ayırarak konuşmak büyük bir yanlış olur, çünkü Osmanlı’nın en önemli güç noktası Selçuklu’dur. Osmanlı’nın altında Selçuklu vardır. Selçuklu’nun böylesine büyük bir coğrafyada pek çok farklı etnik grubu tek bir çatı altında buluşturabilmesi bugün bize de ilham olmalıdır. Çünkü inanıyorum ki, biz bugün daha sınırlı bir coğrafyada çok daha fazlasını yapabiliriz. Yeter ki o özgüveni Selçuklular’dan alalım.

Anadolu şahlanacak

Selçuklular döneminde Orta Anadolu şehirleri ekonomik olarak çok gelişmişti. Konya, Kayseri, Sivas, Erzurum, Erzincan, Tokat, Amasya, Aksaray ticaretten büyük pay alıyorlardı. Kültür faaliyetleriyle de çok gelişmişlerdi. Bu nedenlerdir ki o dönemlerde büyük medreselere, kütüphanelere, darüşşifalara bolca rastlıyoruz. Şehir kültürü çok gelişmişti. Anadolu kendi çağının en gelişmiş ve en müreffeh zamanını Selçuklular döneminde yaşadı. Anadolu, Selçuklular döneminde elde ettiği ekonomik kalkınmışlığı tarihinin hiçbir döneminde yaşamadı. Bugün de Selçuklular döneminde olduğu gibi Anadolu’da aynı ivmenin kazanılması için büyük bir çaba sözkonusu. ‘Anadolu Kaplanları’ da bunun en iyi örneği. İnanıyorum ki, Anadolu’da Selçuklular’daki benzer bir ekonomik kalkınmışlık yeniden yaşanacak.

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

VENHAR YAZARLARI

Bünyamin ZERAN
Bünyamin ZERAN

Yine Yeniden ve Hep Bir Umutla Yaşamak

Mehmet Akif COŞKUN
Mehmet Akif COŞKUN

İp Gergin, Cambaz da

Şükrü HÜSEYİNOĞLU
Şükrü HÜSEYİNOĞLU

Gazze Ulusal Sınırların Kurbanıdır

Ahmet DURMUŞ
Ahmet DURMUŞ

Bir Toplumu Dışarıdaki Değil İçerideki Düşman Yıkar

Mehmed DURMUŞ
Mehmed DURMUŞ

Düşmanı Kahretmenin Yolu

Yakup DÖĞER
Yakup DÖĞER

Filibeli Ahmed Hilmi'de Avrupa Siyaset ve Medeniyeti

Faruk KARAASLAN
Faruk KARAASLAN

Çeç

Erdal BAYRAKTAR
Erdal BAYRAKTAR

Teyakkuz Hali

Yazarın Diğer Yazıları

  • Trump’ın Soytarıları Efendilerini Kutsadılar
    19 Mayıs 2025
  • Nekbe’nin 77. Yıl Dönümünde
    15 Mayıs 2025
  • Mehmet Akif Koç, Cumartesi Günü İktibas’ta
    15 Mayıs 2025
  • “Baas Darbesinden PYD/PKK’ya Suriye Kürtleri” Kitabı Üzerine
    13 Mayıs 2025
  • Biliyoruz, HAMAS’ın İşi Çok Zor!
    12 Mayıs 2025
  • Geçmişten Günümüze Büyük Bir Yanılgı: Bedelsiz Cennet
    10 Mayıs 2025
  • İsrail’in Gazze’ye Yönelik Son Planı: “Gideon’un Savaş Arabaları” Nedir?
    9 Mayıs 2025
  • Çok Okunan
  • Çok Yorumlanan
  • Son Eklenen
“İslam Güncellenmeli” Diyen Haham!

“İslam Güncellenmeli” Diyen Haham!

21 Şubat 2020
Cemal Granda:Atatürk’ün Uşağının Gizli Defteri

Cemal Granda:Atatürk’ün Uşağının Gizli Defteri

19 Ekim 2018
Türbanlı Anneler ve Seküler Kızları

Türbanlı Anneler ve Seküler Kızları

7 Aralık 2018
Ahmet Altınok ile Hollanda’daki Yaşam Üzerine Söyleşi

Ahmet Altınok ile Hollanda’daki Yaşam Üzerine Söyleşi

30 Kasım 2018
Ahmet Altınok ile Hollanda’daki Yaşam Üzerine Söyleşi

Ahmet Altınok ile Hollanda’daki Yaşam Üzerine Söyleşi

Yenilendik !

Yenilendik !

Allah’sız Bir Adalet Anlayışı Adalet Getirmez

Allah’sız Bir Adalet Anlayışı Adalet Getirmez

Kardeşim Erkan İbretlik Bir Emanet

Kardeşim Erkan İbretlik Bir Emanet

Yine Yeniden ve Hep Bir Umutla Yaşamak

Yine Yeniden ve Hep Bir Umutla Yaşamak

19 Mayıs 2025
Trump’ın Soytarıları Efendilerini Kutsadılar

Trump’ın Soytarıları Efendilerini Kutsadılar

19 Mayıs 2025
İp Gergin, Cambaz da

İp Gergin, Cambaz da

18 Mayıs 2025
Nekbe’nin 77. Yıl Dönümünde

Nekbe’nin 77. Yıl Dönümünde

15 Mayıs 2025

Çeşitli ulusal/uluslararası basın yayın organlarından Müslümanlar’ın gündemini ilgilendirebilecek haberler iktibas eden ve Kur’an merkezli tevhidi bir din algısı oluşturabilmek için çeşitli makale, kavram, kıssa, video ve fotoğraf yayınlayan ve Nebevi bir duruş sergileme gayesinde olan bir web sitesidir.

Bizlere yönelteceğiniz eleştirilere açığız. Ancak alıntıladığımız her içerikteki düşünceye tam manasıyla katılmadan da yayımladığımız olmaktadır. Bu konuda anlayışınıza sığınırız…

Kategoriler

  • Venhar Yorum
  • Venhar Makaleler
  • Ne Okunur?
  • Ne İzlenir?
  • Kavramlar
  • Venhar Röportajlar
  • Öncü Şahsiyetler
  • Süreli İslami Yayınlar
  • Alıntı Söyleşi
  • Alıntı Makale
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Etkinlikler
  • Venhar Web TV
  • Fotoğrafların Dili
  • Duyurular

Yazarlar

  • Abdi KEÇELİ
  • Ahmet ALTINOK
  • Ahmet DURMUŞ
  • Arif BOTAN
  • Bünyamin ZERAN
  • Celal SANCAR
  • Dilek BUZ
  • Erdal BAYRAKTAR
  • Erdem ZERAN
  • Hasan BAKIRCI
  • Mehmed DURMUŞ
  • Mehmet Akif ÇOŞKUN
  • Sabri AYDIN
  • Şükrü HÜSEYİNOĞLU
  • Yakup DÖĞER

E-Posta Listemize Kaydolun!

E-Posta listemize kaydolarak öne çıkan makaleleri sürekli olarak takip edebilirsiniz.

*Lütfen gerçek hesaplar giriniz.

  • Ana Sayfa
  • Her Güne Bir Ayet
  • Yazarlarımız
  • Venhar Yorum Haber
  • Küçük Müslümanlar
  • Alıntılar
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Tavsiyelerimiz Var
  • Kavramlar
  • Röportajlar
  • Venhar Web TV
  • Fotoğrafların Dili
  • Duyurular
  • Künye
  • İletişim

© 2021 Venhar Haber – Rabbi için namaz kılan ve dik duran bir nesile…

Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Yazarlar
  • Alıntılar
  • Tavsiyeler
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Röportajlar

© 2021 Venhar Haber – Rabbi için namaz kılan ve dik duran bir nesile…

Hoşgeldiniz!

Hesabınıza aşağıdaki bölümden giriş yapabilirsiniz

Şifremi unuttum?

Şifrenizi kurtarın

Şifrenizi sıfırlamak için kullanıcı adı veya e-posta adresinizi girin.

Giriş

Add New Playlist