19 Mayıs 2025 - Pazartesi
  • Ana Sayfa
  • Künye
  • İletişim
Sık Kullanılanlara Ekle
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Venhar Haber
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Yazarlar
  • Alıntılar
  • Tavsiyeler
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Röportajlar
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Yazarlar
  • Alıntılar
  • Tavsiyeler
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Röportajlar
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Venhar Haber
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Ana Sayfa Tavsiyelerimiz Var Ne Okunur?

Haset

Ramazan Yazçiçek’in, ‘Haset’ konusunu etraflıca işlediği kitabını tanıtmak amacıyla, kitabın sonuç bölümünü, olduğu gibi dikkatlerinize sunuyor, müellifi bu hayırlı çalışmasından dolayı tebrik ediyoruz.

Yazar: Venhar Haber
6 Ekim 2014
Kategori: Ne Okunur?
0 0
0
Haset
PaylaşTweetleWhatsapp ile GönderE-posta Gönder

Haset konusunu, kulluğumuz cihetiyle bir muhasebe imkânına dönüştürme amacıyla inceledim. ‘Haset’ üzerinde düşünmekle gündemin yoğunluğundan bir nebze olsun uzaklaştım. İç muhasebe yapma imkanı elde edilmesini hedefledim. Bununla, nefsin hastalığı da denilen illete neşter atmak ve ardından daha bir zinde duruşla dışa dönük değerlendirme yapmak fırsatı elde edileceği kanaatindeyim. Bu, dışı mamur kılmanın ancak içi imar etme zaruretine olan inancımdandır. Keza muhasebesi olmayanın mücahedesi de olmaz. Kalbî muhasebe, amelî muhasebenin ön şartıdır. Yolda olanlar, içe dönük tahrif edici ve dışa dönük imha edici haset illetinden kurtulmadıkça yol alamazlar.

Haset hastalığı, birçok kalbî hastalığın ana rahmidir. Haset, ihtilafların önemli bir sebebi olduğu gibi, vahdete giden yolları tıkayan kor gibidir. Bireyin hasedi, toplumun ifsadının mayasıdır. Ümmetin vahdete olan ihtiyacı bu hastalığın tedavisi ile doğrudan alakalıdır.

Âlemler tam bir denge üzere yaratılmıştır. Bu denge, insanın psikolojik dünyasındaki ahengi de kapsar. Sosyal hayattaki düzen ve intizam ne kadar iç dengeye, kevnî ahenge iştirak ederse, âlemler üzerinde bir o kadar insicam sağlanmış olur.
Haset, nimetin muhatabın elinden gitmesini arzu etme, kıskanılan kişinin sahip olduğu değerin elinden çıkması için çaba sarf etme; bazen de haset edilenin sahip olduğu nimet ve şerefin zail olmasıyla beraber hasetçiye geçmesini temenni etmedir. Bu, Allah’ın başkasına nimet vermesini hoş görmeme, başkasındaki nimetin yok olması için çaba sarf etmedir.

İnsan ruhu üzerinde yük oluşturması cihetiyle haset, ciddi bir gerilim sebebidir. Bu nevi algı ve tutumlar, düşünce bozukluğu olarak davranışlara yansır. İnsan ruhu üzerinde oluşan yük, çok farklı rahatsızlık belirtileri ile karşımıza çıkar.

Haset ve kıskançlık birbirine yakın kavramlar olmalarına rağmen aralarında ince mana farklılığı vardır.

Hasedin, hem haset edene, hem de haset edilene ve hem de çevreye dönük yıkıcı sonuçları vardır. Haset, iyilikleri ateşin odunu yediği gibi yer, bitirir. Hasedi etkisiz bırakacak olan, gıpta etme, hayranlık duyma, imrenmedir. Hasedin ilacı, haset etmeyip hayranlık duyma iken, hasedin kendisi hayranlığa, imrenmeye engeldir. Mutluluk da haset etmeyip, hayranlık duymanın imkânıdır. Ve mutluluğa gelince; ona, ancak haset etmeyip, sahip olunanlarla yetinme hali yani Allah’a tevekkül ile ulaşılır.

Kur’an, bireyi hem kendisine, hem de çevresine zarar veren, insanların tevhid inancını seçmelerine engel teşkil eden olumsuz karakterlerden sakındırır. Haset duygusu bunlardan birisidir. Haset, ilk bakışta ahlaka dair bir kavram olarak öne çıksa da, Kur’an’da genellikle bir inanç sorunu olarak değerlendirilir. Ve hepsinden önemlisi Kur’an, haset gibi olumsuz karakterleri eğitirken, insanın Allah ile olan ilişkisini temel alır.

Kur’an’da haset kavramı değişik formlarda kullanılmış, haset etme merkezinde gelişen çokça olaydan bahsedilmiştir. Haset kavramı, kullanıldığı yerlerde farklı psikolojik dünyaları resmeder. Kur’an’da hasetle ilgili bahsedilen olaylar, sebep ve sosyal sonuçları açısından son derece dikkat çekici olup Allah’ın hoşnut olmadığı tutumlardan biri olarak anlatılır ve insanlar sakındırılır.

Kur’an’da hasedin Allah’a isyan sebebi olarak anlatıldığı yerler vardır. Buralarda haset (haşa), Allah’ın iradesini sorgulamak, Allah’ın adaletinden tereddüt etmek, Allah’ın takdirine rıza göstermemek şeklinde geçer. Bir anlamda bu, Allah’ın kulları arasında yaptığı taksime razı olmayıp isyan ile başkaldırmadır.

Kur’an’da, Cenabı Hakk’a karşı ilk isyanın hasetlik yüzünden vuku bulduğu bildirilmektedir. Bu, son derece önemli bir tespittir. Şeytanın Âdem (a.s)’e yönelik tavrı aslında haset illetini izaha yeter bir vakıadır. Allah’a isyanın hasetle başlaması bu yönüyle oldukça manidardır.

Kur’an’da Hz. Âdem’in iki oğlu arasında geçen ibretlik durum da haset üzerinden anlatılmıştır. Burada da haset, ibadetlerin takva üzere yapılmasına engel bir günah olarak tanıtılır. Kabil’in Habil’e olan hasedi birçok yönüyle ders alınacak içeriğe sahiptir.
Kur’an’da, hasede dair bir diğer ibretlik ders, Yusuf kıssası ile verilmiştir. Yusuf (a.s)’a kardeşlerinin reva gördüğü zulüm ve iftira, haset duygusuyla gerçekleşmiştir. Yusuf kıssasında, başkasının kendilerinden daha çok sevildiği gibi, oldukça masum gibi gözüken bir duygunun muhteris bir zeminde hangi sonuçlara vardığı anlatılmıştır.
Kur’an’da haset, bile bile inkarın ve hakkı örtüp batıl ile bulamanın en önemli sebeplerinden biri olarak da anlatılır. Küfrü imana tercih etme sebebi olarak haset, tevhid mücadelesi boyunca zikre konu olmuştur. Yahudilerin tavrı bu anlamda verilebilecek en açık örnektir.

Hasetçiye hasedinden ötürü dönen çok ibretli sonuçlar vardır. Hasut, dengeli düşünemediği için çoğu kez doğru karar veremez. Hasut mutsuzdur; bu mutsuzluğunu mahsûdun mutsuzluğuyla dindirir. Kıskanan dışlanır. Adeta bu netice, ilahi takdire karşı çıkmanın daha yaşarken ödenen bedelidir.
Hasedin sebep ve sonuçları doğru okunursa hasetten kurtulmamın imkanı da elde edilmiş olur. Bu açıdan önce hastalığın teşhisi ve ardından tedavi yolları düşünülmelidir. Burada hasetçiye konuya dair farkındalığınartırılması oldukça önemlidir.
Hasetten korunmanın yolu, güç ve kuvvetin yalnız Allah’a ait olduğunu bilmek; Allah dilemedikçe hiçbir kötülüğün zararının etki etmeyeceğine öncelikle inanmaktır.

Haset duygusundan kurtulmamın imkânı, aklın ve dinin emirlerini dikkate alarak doğru bir muhakeme üzere olmak; ilmî ve amelî açıdan hasedin farkında olmak; dengeli tutum içine girmektir.
Kibir, gurur, gıybet, hırs, tecessüs gibi kalbî hastalıklardan uzak durmak hem sebep, hem de sonuç itibariyle hasetten korunmanın imkânıdır. “İçinizi öyle yapın ki, dışınıza utanacağınız bir şey olmasın” uyarısına kulak vermek, genel çarenin farklı bir izahıdır.

Hayatı bu dünya hayatından ibaret görmek; haz merkezci bakış, haset duygusunu tahrik eder. Dünya hayatının geçiciliği ve asıl hayatın ahiret yurdu olduğu, mükâfat ve cezalandırmanın da orada olacağı inancı ise başkalarına haset hırsını bertaraf eder.

İtminan ve kanaat duygusu haset hastalığının değişmez reçetesidir. Kişi, kendisiyle, çevresiyle, dahası Rabbiyle barışık olursa haset etmez; imrenir, gıpta eder. Bunun imkânı, aklın ve dinin emirlerini dikkate almak; doğru bir muhakeme ile Allah’ın takdirine razı olmaktır.

Tevekkül, hem hasedin, hem de birçok kalbî hastalığın bulunmaz ilacıdır. Tevekkül etmek, atalet ve rehavetle beklemekten öte bir teslimiyettir. Tevekkül, Allah’a sarsılmaz bir güvenle dayanıp bağlanmak; O’nu vekil olarak zorunlu ve yeterli görmektir.

Haset ve hasetçiye dair olan değerlendirmeler kadar, hasede maruz kalanın durumu da önemlidir. Burada en önemli tedbir, kişinin Allah’a sığınmasıdır. Bu, hem tevhit akidesinin gereği ve hem de kişinin kendisini güvende hissedip, psikolojik olarak bu duygunun etkisinde kalmamasının tedbiridir. Yoktan var edenin, bütün mülkün sahibi olunan ve dilediğine dilediği nimeti verenin Allah olduğu unutulmamalıdır. Her bir musibette olduğu gibi, haset musibetinde de çekilen eziyetlerin bir nevi imtihan olduğu unutulmamalı, Allah’a sığınıp O’ndan yardım dilenmelidir.

Haset edene misliyle karşılık vermekten sakınılmalı, onu tahrik edecek tutum ve davranışlardan uzak durulmalıdır.

Haset, bireysel ve toplumsal sonuçları itibarıyla vahim neticeleri olan bir illettir. Hasedin ihtilafı doğurduğu, ihtilafın fırkalaşmayı ve fırkalaşmanın dahi dinde ayrılığa düşmenin temel sebebi olduğu unutulmamalıdır. Kişilik zafiyeti olarak başlayıp zamanla kimliğe sirayet etme istidadı gösteren haset, akidevî boyutu olan bir düşünce bozukluğudur. Her tonundan sakınılması gereken haset, inançta tevhidi, ümmette vahdeti engelleyen bir illettir.

“Allah bize yeter. O ne güzel vekîldir!” (Âl-i İmran, 3/173).



* Ramazan Yazçiçek, Haset, Ekin yay. İst-2014, 140 sayfa.

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

VENHAR YAZARLARI

Mehmet Akif COŞKUN
Mehmet Akif COŞKUN

İp Gergin, Cambaz da

Şükrü HÜSEYİNOĞLU
Şükrü HÜSEYİNOĞLU

Gazze Ulusal Sınırların Kurbanıdır

Ahmet DURMUŞ
Ahmet DURMUŞ

Bir Toplumu Dışarıdaki Değil İçerideki Düşman Yıkar

Mehmed DURMUŞ
Mehmed DURMUŞ

Düşmanı Kahretmenin Yolu

Bünyamin ZERAN
Bünyamin ZERAN

Yaşamak Yüklü Kelimeler

Yakup DÖĞER
Yakup DÖĞER

Filibeli Ahmed Hilmi'de Avrupa Siyaset ve Medeniyeti

Faruk KARAASLAN
Faruk KARAASLAN

Çeç

Erdal BAYRAKTAR
Erdal BAYRAKTAR

Teyakkuz Hali

Yazarın Diğer Yazıları

  • Nekbe’nin 77. Yıl Dönümünde
    15 Mayıs 2025
  • Mehmet Akif Koç, Cumartesi Günü İktibas’ta
    15 Mayıs 2025
  • “Baas Darbesinden PYD/PKK’ya Suriye Kürtleri” Kitabı Üzerine
    13 Mayıs 2025
  • Biliyoruz, HAMAS’ın İşi Çok Zor!
    12 Mayıs 2025
  • Geçmişten Günümüze Büyük Bir Yanılgı: Bedelsiz Cennet
    10 Mayıs 2025
  • İsrail’in Gazze’ye Yönelik Son Planı: “Gideon’un Savaş Arabaları” Nedir?
    9 Mayıs 2025
  • Soyu Tükenmek Üzere Olan Gazze’nin Son Çocukları…
    8 Mayıs 2025
  • Çok Okunan
  • Çok Yorumlanan
  • Son Eklenen
“İslam Güncellenmeli” Diyen Haham!

“İslam Güncellenmeli” Diyen Haham!

21 Şubat 2020
Cemal Granda:Atatürk’ün Uşağının Gizli Defteri

Cemal Granda:Atatürk’ün Uşağının Gizli Defteri

19 Ekim 2018
Türbanlı Anneler ve Seküler Kızları

Türbanlı Anneler ve Seküler Kızları

7 Aralık 2018
Ahmet Altınok ile Hollanda’daki Yaşam Üzerine Söyleşi

Ahmet Altınok ile Hollanda’daki Yaşam Üzerine Söyleşi

30 Kasım 2018
Ahmet Altınok ile Hollanda’daki Yaşam Üzerine Söyleşi

Ahmet Altınok ile Hollanda’daki Yaşam Üzerine Söyleşi

Yenilendik !

Yenilendik !

Allah’sız Bir Adalet Anlayışı Adalet Getirmez

Allah’sız Bir Adalet Anlayışı Adalet Getirmez

Kardeşim Erkan İbretlik Bir Emanet

Kardeşim Erkan İbretlik Bir Emanet

İp Gergin, Cambaz da

İp Gergin, Cambaz da

18 Mayıs 2025
Nekbe’nin 77. Yıl Dönümünde

Nekbe’nin 77. Yıl Dönümünde

15 Mayıs 2025
Mehmet Akif Koç, Cumartesi Günü İktibas’ta

Mehmet Akif Koç, Cumartesi Günü İktibas’ta

15 Mayıs 2025
“Baas Darbesinden PYD/PKK’ya Suriye Kürtleri” Kitabı Üzerine

“Baas Darbesinden PYD/PKK’ya Suriye Kürtleri” Kitabı Üzerine

13 Mayıs 2025

Çeşitli ulusal/uluslararası basın yayın organlarından Müslümanlar’ın gündemini ilgilendirebilecek haberler iktibas eden ve Kur’an merkezli tevhidi bir din algısı oluşturabilmek için çeşitli makale, kavram, kıssa, video ve fotoğraf yayınlayan ve Nebevi bir duruş sergileme gayesinde olan bir web sitesidir.

Bizlere yönelteceğiniz eleştirilere açığız. Ancak alıntıladığımız her içerikteki düşünceye tam manasıyla katılmadan da yayımladığımız olmaktadır. Bu konuda anlayışınıza sığınırız…

Kategoriler

  • Venhar Yorum
  • Venhar Makaleler
  • Ne Okunur?
  • Ne İzlenir?
  • Kavramlar
  • Venhar Röportajlar
  • Öncü Şahsiyetler
  • Süreli İslami Yayınlar
  • Alıntı Söyleşi
  • Alıntı Makale
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Etkinlikler
  • Venhar Web TV
  • Fotoğrafların Dili
  • Duyurular

Yazarlar

  • Abdi KEÇELİ
  • Ahmet ALTINOK
  • Ahmet DURMUŞ
  • Arif BOTAN
  • Bünyamin ZERAN
  • Celal SANCAR
  • Dilek BUZ
  • Erdal BAYRAKTAR
  • Erdem ZERAN
  • Hasan BAKIRCI
  • Mehmed DURMUŞ
  • Mehmet Akif ÇOŞKUN
  • Sabri AYDIN
  • Şükrü HÜSEYİNOĞLU
  • Yakup DÖĞER

E-Posta Listemize Kaydolun!

E-Posta listemize kaydolarak öne çıkan makaleleri sürekli olarak takip edebilirsiniz.

*Lütfen gerçek hesaplar giriniz.

  • Ana Sayfa
  • Her Güne Bir Ayet
  • Yazarlarımız
  • Venhar Yorum Haber
  • Küçük Müslümanlar
  • Alıntılar
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Tavsiyelerimiz Var
  • Kavramlar
  • Röportajlar
  • Venhar Web TV
  • Fotoğrafların Dili
  • Duyurular
  • Künye
  • İletişim

© 2021 Venhar Haber – Rabbi için namaz kılan ve dik duran bir nesile…

Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Yazarlar
  • Alıntılar
  • Tavsiyeler
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Röportajlar

© 2021 Venhar Haber – Rabbi için namaz kılan ve dik duran bir nesile…

Hoşgeldiniz!

Hesabınıza aşağıdaki bölümden giriş yapabilirsiniz

Şifremi unuttum?

Şifrenizi kurtarın

Şifrenizi sıfırlamak için kullanıcı adı veya e-posta adresinizi girin.

Giriş

Add New Playlist