13 Haziran 2025 - Cuma
  • Ana Sayfa
  • Künye
  • İletişim
Sık Kullanılanlara Ekle
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Venhar Haber
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Yazarlar
  • Alıntılar
  • Tavsiyeler
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Röportajlar
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Yazarlar
  • Alıntılar
  • Tavsiyeler
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Röportajlar
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Venhar Haber
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Ana Sayfa Alıntılar Alıntı Makale

Mustafa Kutlu: Otorite

Yenişafak yazarlarından Mustafa Kutlu'nun 'Otorite' başlıklı yazısını ilginize sunarız.

Yazar: Venhar Haber
26 Aralık 2018
Kategori: Alıntı Makale
0 0
0
Mustafa Kutlu: Otorite
PaylaşTweetleWhatsapp ile GönderE-posta Gönder

Kur’an yaradılışı (varlığı) şu âyetle dile getiriliyor: “Ben cinleri ve insanları ancak bana ibadet ve kulluk etsinler diye yarattım” (Zariyat, 56).İnsanoğlu tek başına yaşayamaz (Yalnızlık Allah’a mahsus), birlikte yaşamak zorundadır. Topluca yaşamanın, barış, güven, adalet vb. içinde olması istenir. Bunun yolu kadimden gelen bir şema ile İbn Haldun’un Mukaddime’sinde “Siyaset Dairesi”, Kınalızâde’nin Ahlâk-ı Alâi’sinde “Daire-i Adliye veya Adalet Dairesi” olarak ifade edilmiştir.

Sekiz parçaya ayrılan içiçe iki çember çizilir ve herbir parçanın içine şu sekiz cümle yazılır (Kınalızâde’den):

“Adldir mûcib-i salâh-ı cihan

Cihan bir bağdır dîvarı devlet

Devletin nâzımı şeriattır

Şeriata olamaz hiç hâris illâ mülk

Mülk zapt eyleyemez illâ leşker

Leşkeri cem edemez illâ mal

Malı cem eyleyen râiyettir

Râiyeti kul eder pâdişah-ı âleme adl”

(Mülk kelimeleri ‘melik’ diye de okunabilir.)

Bakınız metin ‘adl’ ile başlıyor, ‘adl’ ile bitiyor. Yani başı adalet, sonu adalet. Öteki unsurlar çemberin neresinde olursa olsun, dönüp dolaşıp gelecekleri yer adalettir.

Şimdi gelelim açıklama faslına.

Cihanın ayakta durmasının (yani nizâm-ı âlemin) asıl sebebi adalettir.

Cemiyet halinde yaşayan insana bütün fertlerin tâbi olacağı bir mevzuat lazımdır. Bu töre olabilir; kanun, örf, şeriat olabilir.

Bu mevzuatı ayakta tutacak (ona uyulmasını sağlayacak) bir organizasyona ihtiyaç vardır. Bu padişahtır, devlettir, hükümettir.

Fertler cemiyet halinde yaşayabilmek için, yani medeni olabilmek için kanuna, örfe, padişaha, devlete, hükümete itaat etmek zorundadırlar.

Padişaha (devlete-hükümete) itaati mümkün ve zaruri kılan padişahın (devletin-hükümetin) âdil olmasıdır.

Çünkü adalet mülkü ve devletin salâhının teminatıdır (Adalet mülkün temelidir).

Mülkü korumak için askere ihtiyaç vardır.

Askerin varlığı için mal (toprak-mahsul-üretim-vergi) ve para lazımdır.

Üretimi yapan, toprağı ihya eden ve parayı sağlayan (vergi veren) râiyettir (yani tarımla uğraşan halktır).

Adil olmak, vergiyi adaletle toplamak ve adaletle harcamak padişahın (devletin, hükümetin) görevidir.

Bundan böyle yazacağımız yazılarda yukarıdaki şemayı takip edeceğiz. Böylece insanın varoluşuna uygun bir nizamın nasıl kurulacağına dair imal-i fikr etmek kolaylaşacak.

Üzerinde durulacak ilk mesele topluluk halinde yaşayan insanların bir mevzuata (kanun, örf, gelenek, şeriat, yasa vb.) sahip olup üzerinde anlaşıp (toplum sözleşmesi) ona uymalarıdır.

Bu mevzuat (kanun, örf, şeriat, gelenek, yasa vb.) nasıl oluşur?

Yazılarımı “Âmentü’ye inananlar” için yazdığımı, soruların muhatabının onlar olduğunu (yani, din kardeşlerim) bir kez daha belirteyim. İnanmayanların canı sağolsun.

Geçen haftaki yazımızı “Otorite kim?” sorusu ile bitirmiştik. Şimdi bunu izah edelim. Çünkü “mevzuatı” vazedecek bir otoriteye (bilgiye, güce, kaynağa) ihtiyaç var.

“İslâm düşüncesinde otoritenin (hükm/hakimiyet, sulta) sahibi ve kaynağı Yüce Allah’tır. Mutlak ve gerçek otorite odur. Hükm ü fermanı mutlaktır; hem hükmeder (sınırları çizer, kapıları açar/izin ve ruhsat verir), hem hüküm verir, hem hikmet sahibidir. (Hüküm, Hükümet, Hakimiyet, Hikmet, Hakim, Muhakeme, Tahakküm aynı köktendir). Bu ilmin, hikmetin, kudretin… sahibi ve kaynağının Yüce Allah olması gibidir.

İnsanın da farklı hakimiyet ve otorite alanları vardır; insanın ilmi ve iradesi gibi hakimiyeti, otoritesi de Allah’ın hakimiyetinin insani alanda tezahürüdür. İnsanın mesuliyet sahibi oluşu iradesi ve akletmesi gibi hakimiyeti ile de irtibatlıdır.

İlahi otorite ile insani otorite arasında peygamberlerin otoritesi sözkonusudur. Onların otoritesinin bir yüzü vahye mazhar olmaları dolayısıyla ilâhi alana, insan olmaları dolayısıyla da insani alana bakar.

Hz. Peygamber’in hem dini ve siyasi/dünyevi hem de ilmi ve irfani/manevi alandaki otoritesi vahye mazhar olmak hariç dört halifede devam etmiştir. Emevilerle birlikte otoritede meşruiyet kaybolmakla beraber halife ve sultan (imam, emir) dini otoritenin, özellikle de siyasi ve hukuki alanda temerküz ettiği kişidir. Bölünmenin bir uzantısı olarak halife-sultanın otoritesi yanında veya altında ulemanın (ilim ve irfan sahiplerinin) otoritesi ortaya çıkacaktır”.

(Otoritenin daha aşağıya doğru inen kademeleri de vardır; bunlar günlük dilde uzmanlığa işaret eder: Müzikte otorite, sporda ve başka alanlarda).

Biz yeniden Adalet Dairesine dönelim. Mevzuatı ilk adım kabul edince, önce “fıkıh-hukuk” diyeceğiz.

Hukuk felsefesinin labirentlerine dalmadan fıkıh literatürünün binleri bulan cildi arasından çekip çıkaracağımız şudur: İki Hukuk var, biri Cenab-ı Hakk’ın lutfedip peygamberleri vasıtası ile insanoğluna gönderdiği; öteki “Hududullah”ı çiğneyerek hakim güçlerin inşa ettiği beşerî hukuk.

Bir Hakk’ın hukuku.

Öteki gücün hukuku.

Biz “hukukun gücü”ne yani ahlâka inanıyor, onu kabul ediyoruz. Yine inanıyoruz ki, bu mevzuatı (fıkhın ahkâm kısmını) ayakta tutacak bir otorite (devlet, hükumet) olursa, Cenab-ı Hakk’a karşı kulluk vazifelerimizi güven ve barış içinde yerine getirebiliriz.

Ne var ki günümüz dünyasında “gücün hukuku” hükmünü yürütüyor.

Bu sebeple hem tüm insanlığa hitap edecek bir “ahlâk nizamı”na; hem de öteden beri kendi ülkemiz-insazımız için ihtiyaç olan yeni bir toplum sözleşmesine, bir “anayasa”ya muhtacız.

Yaşadığımız kutuplaşmayı giderecek, halli sürekli ertelenen meseleleri çözüme kavuşturacak, bütün kesimlerin (partiler, gruplar, düşünceler vb.) bir şekilde (!) “evet” diyerek kabul edeceği anayasa.

Bu mümkün müdür? Umutsuz olmayalım. Kim yapacak, nasıl yapacak, ne zaman yapacak, güç temerküzü hangi özelliği taşıyacak gibi sorular elbette sorulacaktır. Bunlara verilecek cevabı aramalıyız.

(Haftaya devam edeceğiz)

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

VENHAR YAZARLARI

Ahmet DURMUŞ
Ahmet DURMUŞ

İslamsız Bayram Ruhsuz Kadavraya Benzer!

Yakup DÖĞER
Yakup DÖĞER

Modern Siyasete Meşruiyet Arayışları

Mehmed DURMUŞ
Mehmed DURMUŞ

'Makul Olmak' Kazandırır

Bünyamin ZERAN
Bünyamin ZERAN

Yine Yeniden ve Hep Bir Umutla Yaşamak

Mehmet Akif COŞKUN
Mehmet Akif COŞKUN

İp Gergin, Cambaz da

Şükrü HÜSEYİNOĞLU
Şükrü HÜSEYİNOĞLU

Gazze Ulusal Sınırların Kurbanıdır

Faruk KARAASLAN
Faruk KARAASLAN

Çeç

Erdal BAYRAKTAR
Erdal BAYRAKTAR

Teyakkuz Hali

Yazarın Diğer Yazıları

  • Bâtılın Bitmeyen Konsilleri
    8 Haziran 2025
  • Kurban Bayramımız Mübarek Olsun!
    6 Haziran 2025
  • Arafat’ta Dua Yasaklanabilir mi?
    5 Haziran 2025
  • Resmi Söylem, İktidar ve Gazze Eylemlerinin Normu
    5 Haziran 2025
  • Kürtlerin Kemalist Tapınmaya Bir İtirazı Olacak mı?
    4 Haziran 2025
  • M. Bozacıoğlu: Gelmek; Gitmemek Üzere!
    2 Haziran 2025
  • İktibas: Küfre Paralel Siyasetle ‘Duruş’ Olmaz
    2 Haziran 2025
  • Çok Okunan
  • Çok Yorumlanan
  • Son Eklenen
“İslam Güncellenmeli” Diyen Haham!

“İslam Güncellenmeli” Diyen Haham!

21 Şubat 2020
Cemal Granda:Atatürk’ün Uşağının Gizli Defteri

Cemal Granda:Atatürk’ün Uşağının Gizli Defteri

19 Ekim 2018
Türbanlı Anneler ve Seküler Kızları

Türbanlı Anneler ve Seküler Kızları

7 Aralık 2018
Ahmet Altınok ile Hollanda’daki Yaşam Üzerine Söyleşi

Ahmet Altınok ile Hollanda’daki Yaşam Üzerine Söyleşi

30 Kasım 2018
Ahmet Altınok ile Hollanda’daki Yaşam Üzerine Söyleşi

Ahmet Altınok ile Hollanda’daki Yaşam Üzerine Söyleşi

Yenilendik !

Yenilendik !

Allah’sız Bir Adalet Anlayışı Adalet Getirmez

Allah’sız Bir Adalet Anlayışı Adalet Getirmez

Kardeşim Erkan İbretlik Bir Emanet

Kardeşim Erkan İbretlik Bir Emanet

Bâtılın Bitmeyen Konsilleri

Bâtılın Bitmeyen Konsilleri

8 Haziran 2025
İslamsız Bayram Ruhsuz Kadavraya Benzer!

İslamsız Bayram Ruhsuz Kadavraya Benzer!

6 Haziran 2025
Kurban Bayramımız Mübarek Olsun!

Kurban Bayramımız Mübarek Olsun!

6 Haziran 2025
Arafat’ta Dua Yasaklanabilir mi?

Arafat’ta Dua Yasaklanabilir mi?

5 Haziran 2025

Çeşitli ulusal/uluslararası basın yayın organlarından Müslümanlar’ın gündemini ilgilendirebilecek haberler iktibas eden ve Kur’an merkezli tevhidi bir din algısı oluşturabilmek için çeşitli makale, kavram, kıssa, video ve fotoğraf yayınlayan ve Nebevi bir duruş sergileme gayesinde olan bir web sitesidir.

Bizlere yönelteceğiniz eleştirilere açığız. Ancak alıntıladığımız her içerikteki düşünceye tam manasıyla katılmadan da yayımladığımız olmaktadır. Bu konuda anlayışınıza sığınırız…

Kategoriler

  • Venhar Yorum
  • Venhar Makaleler
  • Ne Okunur?
  • Ne İzlenir?
  • Kavramlar
  • Venhar Röportajlar
  • Öncü Şahsiyetler
  • Süreli İslami Yayınlar
  • Alıntı Söyleşi
  • Alıntı Makale
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Etkinlikler
  • Venhar Web TV
  • Fotoğrafların Dili
  • Duyurular

Yazarlar

  • Abdi KEÇELİ
  • Ahmet ALTINOK
  • Ahmet DURMUŞ
  • Arif BOTAN
  • Bünyamin ZERAN
  • Celal SANCAR
  • Dilek BUZ
  • Erdal BAYRAKTAR
  • Erdem ZERAN
  • Hasan BAKIRCI
  • Mehmed DURMUŞ
  • Mehmet Akif ÇOŞKUN
  • Sabri AYDIN
  • Şükrü HÜSEYİNOĞLU
  • Yakup DÖĞER

E-Posta Listemize Kaydolun!

E-Posta listemize kaydolarak öne çıkan makaleleri sürekli olarak takip edebilirsiniz.

*Lütfen gerçek hesaplar giriniz.

  • Ana Sayfa
  • Her Güne Bir Ayet
  • Yazarlarımız
  • Venhar Yorum Haber
  • Küçük Müslümanlar
  • Alıntılar
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Tavsiyelerimiz Var
  • Kavramlar
  • Röportajlar
  • Venhar Web TV
  • Fotoğrafların Dili
  • Duyurular
  • Künye
  • İletişim

© 2021 Venhar Haber – Rabbi için namaz kılan ve dik duran bir nesile…

Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Yazarlar
  • Alıntılar
  • Tavsiyeler
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Röportajlar

© 2021 Venhar Haber – Rabbi için namaz kılan ve dik duran bir nesile…

Hoşgeldiniz!

Hesabınıza aşağıdaki bölümden giriş yapabilirsiniz

Şifremi unuttum?

Şifrenizi kurtarın

Şifrenizi sıfırlamak için kullanıcı adı veya e-posta adresinizi girin.

Giriş

Add New Playlist