Bakmayın bugün hâlâ “Hak ve özgürlükler anayasal güvenceye kavuştu” palavralarıyla savunmaya çalıştıklarına, 27 Mayıs; darbeyi “anayasal”laştırmıştır! Sonraki bütün darbelerin anasıdır.
Hiçbir darbeyi sadece “iç kamera” ile aydınlatamazsınız. Dahili dinamikler kullanılarak birilerine ihale edilmiş olabilir ama asıl patron her zaman emperyalistlerdir.
27 Mayıs darbesi de tam bir iç-dış konsorsiyum yapımıdır.
3 seçim kaybeden İnönü, Menderes’i sandıkta asla deviremeyeceğini çok iyi anlamış, uzatmalı halefi Kılıçdaroğlu gibi başka yollar aramıştı. Üstelik de elinin altında, ilk mağlubiyeti olan 1950 seçimlerinde, “Sonuçları geçersiz saymaya hazırız” diyen bir “ordu” vardı.
Dışarıda ise, “Marshall Yardımı” havucuyla İnönü’ye her şeyi yaptıran Amerika, Menderes’in; “dengeli” dış politikasından çok rahatsızdı. Dışişleri Bakanı Herter, 9 Ekim 1959’da Başbakan Menderes’i tam 45 dakika kapıda bekletmiş ve sadece 15 dakika görüşmüştü. Büyükelçi Suat Hayri Ürgüplü bunu, “ABD, Menderes’i sildi” şeklinde tercüme etmişti!
“Seni devireceğiz” diye başka nasıl söylenebilirdi? Zira ABD, emperyalist hedefleri için çok önemli olan Türkiye’yi, defterden sildiği birine asla emanet etmezdi! Nitekim darbenin zamanlaması çok manidar olacaktı! Menderes 27 Mayıs’ta devrilmeseydi, 12 Temmuz’da Moskova’ya gidecek ve Rusya ile çok önemli anlaşmalar imzalayacaktı!
“ŞARTLAR”IN HAZIR OLDUĞUNU BİLİYORDU!
CHP lideri İnönü, ABD’yi çok iyi tanıyordu! Bu yüzden 18 Nisan 1960 günü TBMM’de, “Şartlar tamam olduğu zaman ihtilal meşru bir haktır” demişti. Hatta hızını alamamış, 27 Nisan’da; milletin Meclis’inde darbeyi adeta müjdelemişti! Tutanaklardan silindiği için kimsenin duymadığı, “…İhtilâl olacak ve siz bundan kurtulamayacaksınız” şeklinde biten bu skandal sözleri, Cumhurbaşkanı Erdoğan; 27 Mayıs 2021 günü Yassıada’da açıklamıştı.[1]
Bu ifadelerin tutanaklardan çıkartıldığını teyit eden CHP’nin “cin” Grup Başkanvekili Özgür Özel, 9 Temmuz günü, “Tutanaklarda böyle bir şey yok. Erdoğan, İnönü Ailesinden ve halktan özür dilesin” açıklaması yapmıştı.
Oysa bu cümleler, Yassıada’da ortaya çıkmıştı. Milletvekili olarak o salonda bulunan gazeteci Mithat Perin’in daktiloyla yazdığı, “tutanak”, Davaları Soruşturma Ekleri dosyasında, “Sayın İnönü’nün Meclis’ten atılmadan önce yaptığı konuşma” başlığıyla yer alıyordu. Hatta bu konuşma üzerine İnönü’ye, “İç Tüzük” gereği 12 birleşime katılmama cezası verilmişti ama darbeciler Meclis’i kapattığı için bu ceza yerine getirilememişti![1]
CIA BAŞKANI DA “DARBE”Yİ MÜJDELEMİŞTİ!
CHP ile ABD’nin darbe güzergâhı arasında şaşırtan paralellik vardı! 24 Mayıs’ta toplanan, “ABD MGK’sı” diyebileceğimiz “National Security Council”de konuşan CIA Başkanı Ailen Dulles, “Başbakan Menderes, hoşnutsuzluğun derecesini anlayamamış görünüyor” diye başlayan “Türkiye” sunumunu, “Ordunun yönetimi ele almasını bekliyoruz” cümlesiyle tamamlamıştı!
Nitekim Ankara Büyükelçisi Fletcher Warren’ın, 27 Mayıs sabahı Washington’a gönderdiği “TSK saat 04.00’te, görülmemiş bir intizamla gerçekleşen darbeyle yönetimi ele almıştır. Ciddi bir direniş olmamıştır. Sadece Ankara’da 50 ölü var” raporuyla, CIA başkanını teyit etmişti. Büyükelçi, darbenin iç gerekçelere dayandırıldığını; Amerika aleyhtarı bir ortam oluşmadığını, darbecilerin büyükelçiliğe gelerek “teminat” verdiğini de eklemişti.
Aynı saatlerde Cemal Gürsel de CHP lideri İnönü’yü arayarak “Paşam, emirleriniz bizim için (haşa) peygamber buyruğudur” demiş, İnönü ise, “Memleket için çok hayırlı bir iş yaptınız, yanınızdayım. Bir şey olursa ben hazırım” cevabı vermişti. İlginçtir, ABD Büyükelçiliğine olduğu gibi İnönü’nün konutuna da iki subay gelerek, bağlılıklarını iletmişti. Hatta; birlikte balkona çıkarak, Ayten Sokak’ta toplanmış olan darbe şakşakçılarını selamlamışlardı!
[1]”Özel” Çarpıtma, Akşam, 10 Temmuz 2021.
ABD’DEN “DAKİK DARBE” İÇİN TEBRİK!
28 Mayıs sabahı, darbenin “saha lideri” Cemal Gürsel’i ziyaret ederek kutlayan Büyükelçi Warren, “Görev yaptığım ülkelerde çok darbe gördüm. Bu, şahit olduğum en dakik, en etkin ve en süratli darbe idi” demişti! Demek ki, darbenin saatini bile biliyordu.
Darbe üstadı Warren ayrıca Gürsel’i, “Darbeyi yapmak işin en kolay tarafıdır. Esas güçlükler sonra başlayacaktır. Bu güçlükler, Amerika’yı da ilgilendirir. Önümüzdeki aylarda doğacak bu güçlüklerin çözümünde Amerika yardıma hazırdır” şeklinde uyarmıştı![1]
ABD Başkanı Eisenhower da 11 Haziran günü bir mesaj yayınlayarak Cemal Gürsel’i tebrik etmiş ve ilk etapta 400 milyon dolar yardım göndermişti!
“MENDERES’İ ASIN, İŞİ BİTİRİN!”
Peki başlıkta neden “İnönü astırdı” dedik?
Berrin Menderes, oğlu Aydın’ın “N’olur, Paşa’ya gidip yalvaralım, belki babamın idamını önler” diye yalvarması üzerine İnönü’ye gitmişti. Bir saatlik yalvarma sonrası gazetecilerin sorusu üzerine İnönü “Dertli kadındır; dinledim” demekle yetinmişti. Oysa isteseydi idamları durdurabilirdi. Çünkü Millî Birlik Komitesi üyeleri, yetkilerini Temsilciler Meclisi’ne devrederken, “Paşam, idamlar konusundaki son kararı da Temsilciler Meclisi’ne devredelim, siz bu kurula hâkimsiniz (çünkü üyelerin tamamı CHP’liydi). İstemiyorsanız idamları onaylatmazsınız” demişti ama İnönü, “Başladığınız işi bitirin” cevabı vermişti.[2][1]Fahir Armaoğlu, Türk Amerikan İlişkileri, Kronik Yayınları, İstanbul 2021, s. 231-233.
Star / Nuh Albayrak