13 Ağustos 2022 - Cumartesi
  • Ana Sayfa
  • Künye
  • İletişim
Sık Kullanılanlara Ekle
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Venhar Haber
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Yazarlar
  • Alıntılar
  • Tavsiyeler
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Röportajlar
  • Küçük Müslümanlar
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Yazarlar
  • Alıntılar
  • Tavsiyeler
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Röportajlar
  • Küçük Müslümanlar
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Venhar Haber
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Ana Sayfa Tavsiyelerimiz Var Ne Okunur?

Batılılaşma ve Düzenin Yabancılaşması

Bu ay tanıtacağımız kitabımız İdris Küçükömer'in 'Batılılaşma ve Düzenin Yabancılaşması' isimli eseridir. İlgiyle okuyacağınızı düşünüyoruz.

Yazar: Bünyamin ZERAN
9 Kasım 2013
Kategori: Ne Okunur?
0 0
0
Batılılaşma ve Düzenin Yabancılaşması
PaylaşTweetleWhatsapp ile GönderE-posta Gönder
İdris Küçükömer’in bu kitabı 14-17 Ekim 1968 tarihleri arasında “Ortanın Solu” denen akımı eleştirmek üzere yayınlanan dört makalenin genişletilmesiyle ortaya çıkmış durumdadır. Elimdeki kitap 2002 yılında “Bağlam” yayınlarınca yayımlanmış olup 233 sahifeden oluşmaktadır ama aslında kitap 140 sahifeden sonra akşam gazetesinde yayımlanan makaleleri olduğu gibi aldığından 140 sahifeden sonrası tekrar mahiyetindedir.  Kitabın, 2013 yılında “Profil” yayınlarınca yeni baskısı yapılmış durumdadır.

Kitap genel olarak başta da belirttiğimiz gibi 4 ana başlıktan oluşmaktadır bunlar: 1- Türkiye Batılılaşamaz, 2- Osmanlılarda Kapitalist Düzene Neden Geçilemedi? 3- Ortanın Solunda Paşalar ve Abdulhamit, 4-Son Bürokrat Paşaya Sorular ve Stratejik İpuçları

İdris Küçükömer, Türkiyenin Batılılaşamayacağı tezini savunmaktadır. Çünkü Türkiye Avrupa gibi kapitalist bir gelişim aşamasından geçmediğini Batı’nın tarihsel tecrübesini yaşamadığını onun için aynı kategoride değerlendirilmesi gerektiğini savunmaktadır. Yazara göre Batı kilise, feodalite ve krallık gibi üçlü bir çatışmanın içindeydi. Yeni palazlanmaya çalışan burjuva sınıfı öncelikle feodal beylere karşı kralı destekleyerek kralın feodallere galip gelmesini sağladı. Daha sonra Katolik anlayışın burjuvanın gelişimini olumsuz etkilediği gerekçesiyle dinde reform çalışmaları başlattı. Protestanlık ve kalvinizm akımlarını sermayesiyle destekleyerek Katolik anlayışı durdurdu. Bunun yerine kiliseye gerek duymadan da ibadet edilebileceğini savunan protestan anlayışı hakim kıldı ki bu bireyin açık Pazar haline getirilmesi ve kilisenin vergi yükünden burjuvaların kurtulması anlamına geliyordu. Kilise ve feodalite hallolduktan sonra sıra krala gelmişti. Kralın sınırsız yetkilerini eleştirerek parlementoyu savunarak demokrasi havariliği yaptılar. Bunun amacı burjuvanın kralın yetkilerini kısıtlayan bir meclis oluşturarak ve bu mecliste bizzat kendisi bulunarak istediği yasaları kolayca yapabilmekti.

Sanayi devriminin geliştiği yıllarda bir bölgeden diğer bölgeye geçmek ancak o bölgenin senyörünün iznine bağlıydı. Eğer köylü izinsiz geçerse ölüm cezasına çarptırılırdı. Hal böyle olunca burjuva ucuz işgücünden yoksun kalıyordu. Onun içindir ki mecliste seyehat özgürlüğünü savundu. Mecliste işine gelen şeyleri konuşabilmek ve onları yasalaştırabilmek için düşünce özgürlüğünü savundu. Bu özgürlük anlayışı krallara karşı ayaklanmayı beraberinde getirdi. İlk burjuva cumhuriyeti 1609’da İspanya’da, ikincisi 1649’da İngiltere’de ve son olarak da 1789’da Fransa’da kuruldu.

Batının yukarıda sayılan süreçleri ise Osmanlı’da hiç olmamıştır. Padişah Allah’ın yeryüzündeki halifesi konumunda olduğu için doğal olarak tüm mallar ona aitti. Ve Şeyhülislamlık’da paşalar da padişahın himmetine muhtaç durumdaydılar. Doğal olarak ülkede sanayileşmeye dönük de bir şey olmadı. Burjuva oluşmadığından bu çatışmalarda yaşanmadı onun içindir ki Türkiye Batılılaşamaz tezini savunmaktadır İdris Küçükömer.

Osmanlılarda kapitalizme neden geçilemedi sorusuna İdris Küçükömer, üretim araçlarının özel mülk olarak sermaye halinde birikimi yoluyla kapitalist bir gelişmeye müsait olmadığıyla cevaplar. Batının ilkel birikiminin ise esas kaynağının haçlı seferlerinden sonra Merkantilizmin zorladığı yeni kıtaların keşfi ile birlikte, yeni ve eski dünyanın nüfuz edilebilen bölgelerinde birikmiş servetlerin yağma edilmesi, esir ticareti ve oralarda kurulan sömürü ağlarıyla sağlanan zenginliklerdi diye açıklar. Merkantilizme göre bir devletin zenginliğini bütçesinde bulunan değerli madenler belirler. Öyleyse bu değerli madenlere sahip olabilmek için sömürgeciliğe başlamak devletlerin en doğal hakkıdır. Batı değerli madenlere el koymayı kendinde bir hak olarak gördüğünden ilkel birikim sağlamıştır. Başkalarının ölümü ve sefaleti üzerine kurulan zenginlik. Bu ham maddelerin işlenerek tekrardan mamul madde olarak dünya pazarına sunulmasıyla da sömürü zirve yapmaktadır. Örneğin kakao yok fiyatına Batılı devletin eline geçtiğinde bunu işleyip çikolata olarak pazarladığında ithal ettiği fiyatın bir tablet çikolatadaki oranı %10’dur. Ama ithal ettiği fiyatın 10 katından daha fazla fiyata çikolatayı ihraç eder.

Ortanın solu ve paşalar bölümünde Osmanlının gidişatını düzeltme çabaları öncelikle padişahlardan gelmişti. Çünkü temel üretim aracının sahibi o idi. Fakat bu yenilik çalışmaları kapitalist bir gelişmeye bağlı olarak gerçekleşmemişti. Yenileşmeye öncelikle askeriyeden başlandı. Bu durum paşaların çokda hoşuna gitmedi çünkü hakimiyet onların elinden alınıyordu. Ayrıca batı yeni pazarlar arayışı içinde Osmanlı gibi çok uluslu devletlere gözünü dikmişti. Jöntürklerin batılılaşma yanlısı hareketleri onları batıyla ortak hareket etme durumuna getirmişti. Ayan ve bürokratlar hukuki bir mülkiyet isteğindeydiler ve aynı zamanda bazı batısal haklara sahip olmak istiyorlardı. Ayanın toprak mülkiyetini koruyabilmesi padişahlık gücünün zayıflamasına değil aksine yerinde kalmasına bağlıydı. Onun içindir ki Osmanlı paşaları bir takım haklar elde ettikten sonra padişahlık sisteminin yerinde kalmasını arzuluyorlardı ki onun için İslamcı akımı savunmak durumunda kaldılar.

Yazar Mustafa Reşit Paşa’yı iyi anlamak gerektiğini savunur. Batılılaşmanın ancak müesseseleşmekle mümkün olabileceğini Batının medeni denilen kurumlarının alınmasını gerektiğini savunan Reşit Paşa ortanın solu diye tabir edilen ilk kimsedir yazara göre. Batılılaşma adında gelen yenilikler “mal emniyeti”, “servetlerin müsadere edilmemesi” gibi, Osmanlı mülkiyet sistemini hukuken değiştiren, teba arasında eşitlik, kardeşlik vs. gibi bazı değerlerin laikliğe doğru da adım atarak kabul edildiği Gülhane Hattı Hümayunu,1839’da toplar atılarak kabul edildi. Gülhane Hattı Hümayunundan 1 yıl önce İngiliz –Osmanlı Ticaret anlaşması imzalanmıştı. Bu Tanzimat fermanı bu anlaşmanın akabinde gelen bir şeydi. Bunun anlamı Osmanlı için şu olacaktı; Osmanlıda Yeddi Vahit sistemi vardı. Yani Osmanlı devleti ekonomik hayata tam hakimdi. Bütün piyasayı kontrol ediyordu. İmparatorlukta herkes mal alıcısı ve satıcısı olamazdı. İşte bu haklar, bütün yerli tekelci sistem, yerliler için ağır birtakım kısıtlamalar olduğu halde, yabancı tacirler için kaldırıldı. Yabancılar %5 gibi düşük gümrük resmi ödedikten sonra Osmanlı ülkelerine istedikleri malı getirip serbestçe satabilirlerdi. Hatta sadece dışarıdan getirdikleri malı değil, Osmanlı topraklarında üretilen herhangi bir yerli malı da bir yerden alıp diğer bir yerde serbestçe satabilirlerdi. Böyle bir liberalizm sanıyorum dünyada ilk defa uygulanıyordu. O zamanlar İngiltere’de dahi böyle bir serbestlik yoktu. Bu durum yerli halkın ekonomik anlamda gerilemesine azınlıkların zenginleşmesine sebep oluyordu.

İdris Küçükömer kitabında yakın tarihe dair resmi tarihin bakışından çok farklı olarak bir analiz sunmaktadır. O günkü CHF kafasının daha sonra CHP kafasıyla aynı yolda gittiğini ve ülkeyi nasıl sömürge devleti haline getirdiğini, Osmanlı Bankasının, İş bankasının hangi amaçlarla kurulduğunu ve ülkeye ciddi zararlarını ve sömürgeci güçlerin ülkede montaj sanayinin gelişmesine imkan vererek kendi üretimini kendi yapabilen bir sanayinin önüne engel oluşunu nefis bir analizle okuyucuya sunmaktadır. İdris Küçükömer ülkedeki sağcıları sol; solcuları da sağ olarak görmektedir. Doğucu İslamcı cephe dediği kesimi AP ve DP’yi ilerlemeci CHP’yi ise Batıcı bürokrat kafa yapısında görmektedir. İdris Küçükömer’in Solcu oluşu nedeniyle alt yapıda ekonomiyi ele alıp her şeyi onun üzerinden açıklama gayreti belki tartışılabilir. Tartışılabilirlikten kastım okuyucuyu belli bir düşünme sistematiği içinde hareket etmesini sağlıyor oluşudur. Ama dikkatli bir okuyucunun çok faydalanabileceği enfes bir eserdir diyebilirim.

Hazırlayan: Bünyamin Zeran

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

VENHAR YAZARLARI

Yakup DÖĞER
Yakup DÖĞER

Fıtrat-ı Beşer Din İle Kaimdir

Mehmet Akif COŞKUN
Mehmet Akif COŞKUN

Bazı Önemsiz Şeyler

Bünyamin ZERAN
Bünyamin ZERAN

İnsanın Allah İle Olan İlişkisi

Şükrü HÜSEYİNOĞLU
Şükrü HÜSEYİNOĞLU

Kervan Mı Ordu Mu?

Mehmed DURMUŞ
Mehmed DURMUŞ

İslam Nasıl Bir Dindir?

Ahmet DURMUŞ
Ahmet DURMUŞ

Tarihi Taşlamak Yerine Kendimizle Yüzleşelim!

Abdi KEÇELİ
Abdi KEÇELİ

Matbuat Alemindeki Hayatım Ve İstiklal Mahkemeleri

Ahmet ALTINOK
Ahmet ALTINOK

Tepkiselliğin Müslümanlar Üzerindeki İzdüşümü

Yazarın Diğer Yazıları

  • İnsanın Allah İle Olan İlişkisi
    3 Ağustos 2022
  • Unutmak Ve Hatırlamak
    27 Haziran 2022
  • Bayramın İçinde Bir Çocuk
    2 Mayıs 2022
  • Mehmet Kantar Ağabeyin Ardından
    21 Mart 2022
  • İslam Teslim Olan Değil Teslim Alan Bir Dindir
    6 Mart 2022
  • Gerçeğin Ötesine Taşmakla Hakikatle Bağını Koparmak Arasında Kalmak!
    4 Ocak 2022
  • Şair, Mütefekkir Sezai Karakoç Vefaat Etti
    17 Kasım 2021

Çeşitli ulusal/uluslararası basın yayın organlarından Müslümanlar’ın gündemini ilgilendirebilecek haberler iktibas eden ve Kur’an merkezli tevhidi bir din algısı oluşturabilmek için çeşitli makale, kavram, kıssa, video ve fotoğraf yayınlayan ve Nebevi bir duruş sergileme gayesinde olan bir web sitesidir.

Bizlere yönelteceğiniz eleştirilere açığız. Ancak alıntıladığımız her içerikteki düşünceye tam manasıyla katılmadan da yayımladığımız olmaktadır. Bu konuda anlayışınıza sığınırız…

Kategoriler

  • Venhar Yorum
  • Venhar Makaleler
  • Ne Okunur?
  • Ne İzlenir?
  • Kavramlar
  • Venhar Röportajlar
  • Öncü Şahsiyetler
  • Süreli İslami Yayınlar
  • Alıntı Söyleşi
  • Alıntı Makale
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Etkinlikler
  • Venhar Web TV
  • Fotoğrafların Dili
  • Duyurular

Yazarlar

  • Abdi KEÇELİ
  • Ahmet ALTINOK
  • Ahmet DURMUŞ
  • Arif BOTAN
  • Bünyamin ZERAN
  • Celal SANCAR
  • Dilek BUZ
  • Erdal BAYRAKTAR
  • Erdem ZERAN
  • Hasan BAKIRCI
  • Mehmed DURMUŞ
  • Mehmet Akif ÇOŞKUN
  • Sabri AYDIN
  • Şükrü HÜSEYİNOĞLU
  • Yakup DÖĞER

E-Posta Listemize Kaydolun!

E-Posta listemize kaydolarak öne çıkan makaleleri sürekli olarak takip edebilirsiniz.

*Lütfen gerçek hesaplar giriniz.

  • Ana Sayfa
  • Her Güne Bir Ayet
  • Yazarlarımız
  • Venhar Yorum Haber
  • Küçük Müslümanlar
  • Alıntılar
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Tavsiyelerimiz Var
  • Kavramlar
  • Röportajlar
  • Venhar Web TV
  • Fotoğrafların Dili
  • Duyurular
  • Künye
  • İletişim

© 2021 Venhar Haber – Rabbi için namaz kılan ve dik duran bir nesile…

Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Her Güne Bir Ayet
  • Yazarlarımız
  • Venhar Yorum Haber
  • Küçük Müslümanlar
  • Alıntılar
    • Alıntı Makale
    • Alıntı Söyleşi
  • İslam Dünyası
    • Filistin
    • Suriye
    • İran
    • Irak
    • Arakan
    • Pakistan
    • Yemen
    • B.Arap Emirlikleri
    • Diğer
  • Dünya
    • Ortadoğu
    • Amerika
    • Avrupa
    • Asya
    • Afrika
    • Diğer
  • Türkiye
    • Aile ve Çocuk
    • Aktüel
    • Eğitim
    • Ekonomi
    • Kültür & Sanat
    • Siyaset
  • Tavsiyelerimiz Var
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Kavramlar
  • Röportajlar
  • Venhar Web TV
  • Fotoğrafların Dili
  • Duyurular
  • Künye
  • İletişim

© 2021 Venhar Haber – Rabbi için namaz kılan ve dik duran bir nesile…

Hoşgeldiniz!

Hesabınıza aşağıdaki bölümden giriş yapabilirsiniz

Şifremi unuttum?

Şifrenizi kurtarın

Şifrenizi sıfırlamak için kullanıcı adı veya e-posta adresinizi girin.

Giriş

Add New Playlist