19 Ocak 2021 - Salı
  • Ana Sayfa
  • Künye
  • İletişim
Sık Kullanılanlara Ekle
.......................
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Venhar Haber
  • İslam Dünyası
    • Tümü
    • Arakan
    • B.Arap Emirlikleri
    • Diğer
    • Doğu Türkistan
    • Filistin
    • Irak
    • İran
    • Pakistan
    • Suriye
    • Yemen
    Muhsin Fahrizade ve Bilim Dünyası

    Muhsin Fahrizade ve Bilim Dünyası

    Türkiyeli Salhiye: Gazze´de Olduğumdan Dolayı Her Sabah Şükrediyorum

    Türkiyeli Salhiye: Gazze´de Olduğumdan Dolayı Her Sabah Şükrediyorum

    Malumun İlanı: (A)Normalleşme Anlaşmaları

    Malumun İlanı: (A)Normalleşme Anlaşmaları

    Esed Zalimliğini Hz. Peygamberin Cihadına Benzeten Hutbe!

    Esed Zalimliğini Hz. Peygamberin Cihadına Benzeten Hutbe!

    Önce Yüreklerimizdeki Kudüs’ü İşgal Ettiler!

    Önce Yüreklerimizdeki Kudüs’ü İşgal Ettiler!

    72 Sene Önce Siyonist Hançer, Ortadoğu’nun Bağrına Saplandı

    72 Sene Önce Siyonist Hançer, Ortadoğu’nun Bağrına Saplandı

  • Dünya
    • Tümü
    • Afrika
    • Amerika
    • Asya
    • Avrupa
    • Diğer
    • Ortadoğu
    Papa, Eşcinsellik ve Katoliklik

    Papa, Eşcinsellik ve Katoliklik

    İnternetin Dünyayı Sarsan 50 Yılının Kısa Hikâyesi

    İnternetin Dünyayı Sarsan 50 Yılının Kısa Hikâyesi

    Çin’in Kurmaya Çalıştığı Yeni Kölelik Sistemi İbretlik

    Çin’in Kurmaya Çalıştığı Yeni Kölelik Sistemi İbretlik

    Medya ve Filmler Büyüttü Amerikan İmparatorluğu’nu

    Medya ve Filmler Büyüttü Amerikan İmparatorluğu’nu

  • Türkiye
    • Tümü
    • Aile ve Çocuk
    • Aktüel
    • Eğitim
    • Ekonomi
    • Kültür & Sanat
    • Siyaset
    WhatsApp’tan ‘büyük göç’: BiP, Signal ve Telegram ne kadar güvenli?

    WhatsApp’tan ‘büyük göç’: BiP, Signal ve Telegram ne kadar güvenli?

    Türk Siyasetinde Uygur Sessizliğini Nasıl Anlamalı?

    Türk Siyasetinde Uygur Sessizliğini Nasıl Anlamalı?

    Gültekin: “Edepsizce Savaşacağız ve Kazanacağız”

    Gültekin: “Edepsizce Savaşacağız ve Kazanacağız”

    Aşı Çalışmalarında Algı Diktatörlüğü

    Tavizkarların Bitmek Bilmeyen Hudeybiye İftirası

    Tavizkarların Bitmek Bilmeyen Hudeybiye İftirası

    Modern ve de Geleneksel Putları Yıkmak İçin Yola Çıkanlar Ebedi Şef’e Saygı Duruşundalar!

    10 Kasım Üzerine!

  • Yazarlar
  • Alıntılar
    • Tümü
    • Alıntı Makale
    Medine, Medine Sözleşmesi, Medeniyet Kavramları Dolayımında Mülahazalar

    Medine, Medine Sözleşmesi, Medeniyet Kavramları Dolayımında Mülahazalar

    İslami Hareket

    İslami Hareket

    Kışkırtılmış İnsan’dan Yaratılmış İnsan’a

    Kışkırtılmış İnsan’dan Yaratılmış İnsan’a

    Muhakkik Mimar Turgut Cansever’den ”İslam Şehri”ne Dair Yeni Bir Tasavvur ve Tasarım

    Muhakkik Mimar Turgut Cansever’den ”İslam Şehri”ne Dair Yeni Bir Tasavvur ve Tasarım

    Değerlerin İki Yüzü

    Değerlerin İki Yüzü

    Sanatın Ne’liğine ve Vazgeçilmezliğine Dair

    Sanatın Ne’liğine ve Vazgeçilmezliğine Dair

    Doğu Akdeniz Meselesi

    Doğu Akdeniz Meselesi

    İslâmcı Zihinsel Tıkanmanın Kültürel Kökenleri Üzerine Bir Deneme

    İslâmcı Zihinsel Tıkanmanın Kültürel Kökenleri Üzerine Bir Deneme

    Meskenet Hali

    Rahmetle Yâd Karnaval Mekanı Olarak Türkiye

    Trending Tags

    • Abdulaziz Kıranşal
    • Abdurrahman Dilipak
    • Abdurrahman Arslan
    • Ahmet Taşgetiren
    • Alev Alatlı
    • Ali Bulaç
    • Ali Haydar Haksal
    • Atasoy Müftüoğlu
    • Atilla Özdür
    • D. Mehmet Doğan
    • Erol Göka
    • Gökhan Özcan
    • Hayrettin Karaman
    • İsmail Kılıçarslan
    • İbrahim Kahveci
    • Murat Bardakçı
    • Taha Kılınç
    • Yavuz Bahadıroğlu
    • Yıldıray Oğur
  • Tavsiyeler
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Röportajlar
    • Tümü
    • Alıntı Söyleşi
    • Venhar Ropörtaj
    Trump, uluslararası sağ popülist hareketin başı artık

    Trump, uluslararası sağ popülist hareketin başı artık

    Alev Alatlı: Siz Neyseniz Eğitim Sistemi Odur

    Alev Alatlı: Siz Neyseniz Eğitim Sistemi Odur

    Modernizmin Kavramlar Üzerindeki Tahrifi ve Tepkisi

    Modernizmin Kavramlar Üzerindeki Tahrifi ve Tepkisi

    ‘Hangi Dağda Kalacağımı Bende Bilmiyorum’

    ‘Hangi Dağda Kalacağımı Bende Bilmiyorum’

    M. Doğan: “Türkiye’yi Atatürk Kültü Yönetiyor”

    M. Doğan: “Türkiye’yi Atatürk Kültü Yönetiyor”

    İnsanın Düşünen Robotlar Yaratması Onda Tanrılaştığı Vehmi Oluşturuyor

    İnsanın Düşünen Robotlar Yaratması Onda Tanrılaştığı Vehmi Oluşturuyor

  • Venhar ÇocukYENİ
    • Küçük Müslümanlar
  • İslam Dünyası
    • Tümü
    • Arakan
    • B.Arap Emirlikleri
    • Diğer
    • Doğu Türkistan
    • Filistin
    • Irak
    • İran
    • Pakistan
    • Suriye
    • Yemen
    Muhsin Fahrizade ve Bilim Dünyası

    Muhsin Fahrizade ve Bilim Dünyası

    Türkiyeli Salhiye: Gazze´de Olduğumdan Dolayı Her Sabah Şükrediyorum

    Türkiyeli Salhiye: Gazze´de Olduğumdan Dolayı Her Sabah Şükrediyorum

    Malumun İlanı: (A)Normalleşme Anlaşmaları

    Malumun İlanı: (A)Normalleşme Anlaşmaları

    Esed Zalimliğini Hz. Peygamberin Cihadına Benzeten Hutbe!

    Esed Zalimliğini Hz. Peygamberin Cihadına Benzeten Hutbe!

    Önce Yüreklerimizdeki Kudüs’ü İşgal Ettiler!

    Önce Yüreklerimizdeki Kudüs’ü İşgal Ettiler!

    72 Sene Önce Siyonist Hançer, Ortadoğu’nun Bağrına Saplandı

    72 Sene Önce Siyonist Hançer, Ortadoğu’nun Bağrına Saplandı

  • Dünya
    • Tümü
    • Afrika
    • Amerika
    • Asya
    • Avrupa
    • Diğer
    • Ortadoğu
    Papa, Eşcinsellik ve Katoliklik

    Papa, Eşcinsellik ve Katoliklik

    İnternetin Dünyayı Sarsan 50 Yılının Kısa Hikâyesi

    İnternetin Dünyayı Sarsan 50 Yılının Kısa Hikâyesi

    Çin’in Kurmaya Çalıştığı Yeni Kölelik Sistemi İbretlik

    Çin’in Kurmaya Çalıştığı Yeni Kölelik Sistemi İbretlik

    Medya ve Filmler Büyüttü Amerikan İmparatorluğu’nu

    Medya ve Filmler Büyüttü Amerikan İmparatorluğu’nu

  • Türkiye
    • Tümü
    • Aile ve Çocuk
    • Aktüel
    • Eğitim
    • Ekonomi
    • Kültür & Sanat
    • Siyaset
    WhatsApp’tan ‘büyük göç’: BiP, Signal ve Telegram ne kadar güvenli?

    WhatsApp’tan ‘büyük göç’: BiP, Signal ve Telegram ne kadar güvenli?

    Türk Siyasetinde Uygur Sessizliğini Nasıl Anlamalı?

    Türk Siyasetinde Uygur Sessizliğini Nasıl Anlamalı?

    Gültekin: “Edepsizce Savaşacağız ve Kazanacağız”

    Gültekin: “Edepsizce Savaşacağız ve Kazanacağız”

    Aşı Çalışmalarında Algı Diktatörlüğü

    Tavizkarların Bitmek Bilmeyen Hudeybiye İftirası

    Tavizkarların Bitmek Bilmeyen Hudeybiye İftirası

    Modern ve de Geleneksel Putları Yıkmak İçin Yola Çıkanlar Ebedi Şef’e Saygı Duruşundalar!

    10 Kasım Üzerine!

  • Yazarlar
  • Alıntılar
    • Tümü
    • Alıntı Makale
    Medine, Medine Sözleşmesi, Medeniyet Kavramları Dolayımında Mülahazalar

    Medine, Medine Sözleşmesi, Medeniyet Kavramları Dolayımında Mülahazalar

    İslami Hareket

    İslami Hareket

    Kışkırtılmış İnsan’dan Yaratılmış İnsan’a

    Kışkırtılmış İnsan’dan Yaratılmış İnsan’a

    Muhakkik Mimar Turgut Cansever’den ”İslam Şehri”ne Dair Yeni Bir Tasavvur ve Tasarım

    Muhakkik Mimar Turgut Cansever’den ”İslam Şehri”ne Dair Yeni Bir Tasavvur ve Tasarım

    Değerlerin İki Yüzü

    Değerlerin İki Yüzü

    Sanatın Ne’liğine ve Vazgeçilmezliğine Dair

    Sanatın Ne’liğine ve Vazgeçilmezliğine Dair

    Doğu Akdeniz Meselesi

    Doğu Akdeniz Meselesi

    İslâmcı Zihinsel Tıkanmanın Kültürel Kökenleri Üzerine Bir Deneme

    İslâmcı Zihinsel Tıkanmanın Kültürel Kökenleri Üzerine Bir Deneme

    Meskenet Hali

    Rahmetle Yâd Karnaval Mekanı Olarak Türkiye

    Trending Tags

    • Abdulaziz Kıranşal
    • Abdurrahman Dilipak
    • Abdurrahman Arslan
    • Ahmet Taşgetiren
    • Alev Alatlı
    • Ali Bulaç
    • Ali Haydar Haksal
    • Atasoy Müftüoğlu
    • Atilla Özdür
    • D. Mehmet Doğan
    • Erol Göka
    • Gökhan Özcan
    • Hayrettin Karaman
    • İsmail Kılıçarslan
    • İbrahim Kahveci
    • Murat Bardakçı
    • Taha Kılınç
    • Yavuz Bahadıroğlu
    • Yıldıray Oğur
  • Tavsiyeler
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Röportajlar
    • Tümü
    • Alıntı Söyleşi
    • Venhar Ropörtaj
    Trump, uluslararası sağ popülist hareketin başı artık

    Trump, uluslararası sağ popülist hareketin başı artık

    Alev Alatlı: Siz Neyseniz Eğitim Sistemi Odur

    Alev Alatlı: Siz Neyseniz Eğitim Sistemi Odur

    Modernizmin Kavramlar Üzerindeki Tahrifi ve Tepkisi

    Modernizmin Kavramlar Üzerindeki Tahrifi ve Tepkisi

    ‘Hangi Dağda Kalacağımı Bende Bilmiyorum’

    ‘Hangi Dağda Kalacağımı Bende Bilmiyorum’

    M. Doğan: “Türkiye’yi Atatürk Kültü Yönetiyor”

    M. Doğan: “Türkiye’yi Atatürk Kültü Yönetiyor”

    İnsanın Düşünen Robotlar Yaratması Onda Tanrılaştığı Vehmi Oluşturuyor

    İnsanın Düşünen Robotlar Yaratması Onda Tanrılaştığı Vehmi Oluşturuyor

  • Venhar ÇocukYENİ
    • Küçük Müslümanlar
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Venhar Haber
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Ana Sayfa Makaleler

Medeniyet Kavramı Üzerine

Müslümanlık düşüncesine sonradan dahil olan onlarca kavram mevcuttur. Bu kavramların içinde en önemlilerinden biri şüphesiz ki Medeniyet kavramıdır. Medeniyet kavramının Müslümanlık düşüncesinde söz ve yazı diline girişinin iki yüz yıllık bir maziye sahip olduğu söylenebilir.

Yazar: Yakup DÖĞER
20 Aralık 2020
Kategori: Makaleler, Venhar Özel
0
0
Medeniyet Kavramı Üzerine
PaylaşTweetleWhatsapp ile GönderE-posta Gönder

Müslümanlık düşüncesine sonradan dahil olan onlarca kavram mevcuttur. Bu kavramların içinde en önemlilerinden biri şüphesiz ki Medeniyet kavramıdır. Medeniyet kavramının Müslümanlık düşüncesinde söz ve yazı diline girişinin iki yüz yıllık bir maziye sahip olduğu söylenebilir. Zannımızca çok iddialı olmamakla birlikte, 1800’lü yılların ilk dönemlerinden önceki metinlerde medeniyet kavramına rastlanmamaktadır. Daha çok Tanzimat’tan sonra başlayan Müslüman modernleşmesinin sonucunda, Batı merkezli hayat tasavvurunu ifade etmek için sıklıkla kullanıldığı görülmektedir.

Medeniyet kavramının dilimize intikalinin serencamına bakacak olursak nasıl bir tablo ile karşılaşırız? Medeniyetin bir kavram olarak dilimize kazandırılmasını tarihi süreç içerisinde gerekli kılan ne gibi mecburiyetler ortaya çıkmıştır? Bir kavram olarak medeniyet henüz kullanılmadığı zamanlarda, hangi kavramlar Müslümanlık düşüncesine yön vermiştir? Medeniyet kavramı, bir zorunluluk olarak mı, yoksa bir özentinin sonucu olarak mı iltifat görmüştür? 19. yüzyılın başlarından itibaren söz ve yazı diline girmesinin, Müslüman dünyanın değişim ve dönüşümüyle ilgisi var mıdır?

Medeniyet kavramının öncelikle tanımını ele alacak olursak, bir dünya görüşünün zaman ve mekân düzleminde tezahürü, ortaya çıkması, bir düzen kurma iddiası olarak tanımlanabilir. Üzerinde tanımı ve mahiyeti konusunda uzlaşılamamış kavramların arasında medeniyet kavramı başta gelen kavramlardandır. Modern dönemde medeniyet kavramını teknolojik gelişmeler, bilimsel alandaki ilerlemeler ve bunun sonucunda refah seviyesinin yükselmesi olarak tanımlayanlar olduğu gibi, kültürün teknik ve maddi unsurları olarak tanımlayanlarda vardır.

Arapça bir kelime olan Medine’nin Türkçedeki karşılığı şehir demektir. Medeni ise şehirli anlamına gelir. Şehirler beşeriyetin terakki ve tekâmülünde merkez görevini görür. Şehir, insan hayatı için gerekli ve her alanda varlığını gösteren bir düzenin, işleyişin ve ilerleyişin olduğu mekânlardır. Şehirler aynı zamanda her ırk ve kültürden, her inanç ve dünya görüşünden insanların birlikte mukim olarak yaşadığı yerleşim yerleridir. Bu yüzden birlikte yaşamanın hukuku da şehirlerde kendisini gösterir. Müslümanlar Mekke’den Yesrib’e hicret ettikten sonra, Yesrib Medine olmuştur. Yesrib’de nazil olan surelere tefsirciler, “Medeni Sureler” demiştir. Yani bu sureler büyük oranda hukuk belirleyen surelerdir.

Medeniyet kavramının Batı dünyasındaki tarihine göz atacak olursak, bir bakıma Batıda da bu kavramın tarihinin çok eski olmadığı gözlenmektedir. Müslümanlık düşüncesinde iki yüz yıllık bir geçmişi bulunmakta iken, Batı toplumlarında bu tarihi takriben beş yüz yıl gibi geri götürebiliriz. Medeniyet kavramı Batı dillerinde “sivilizasyon” kelimesiyle ifade edilir. Bu da şehirle ilgili anlamına gelmektedir. Sivilizasyon kavramının Batı tarihinde ortaya çıkması da, kendine özgü şartlara bağlıdır.

Yukarıda da değindiğimiz gibi, medeniyet kavramının genel tanımı üzerinde ortak bir kabul yoktur. Her dünya görüşü medeniyet kavramını tanımlamakta kendi önceliklerini ileri sürerek bir tanım yapmaktadır. Burada dikkat çekici nokta hangi dünya görüşü olursa olsun, medeniyet kavramını ifade tarzları farklı olsa da, mahiyet olarak hepsinin dünyevi tanım içermesidir. Bu yönüyle medeniyet kavramı, salt dünyevi değerleri öncelediği için, Müslümanlık düşüncesiyle temelden ayrışır.

Müslümanlık düşüncesine medeniyet kavramının girişine kabaca bir milat belirleyecek olursak Tanzimat dönemini zikredebiliriz. Bu tarih aynı zamanda Osmanlı modernleşmesinin uluslararası alanda resmi olarak belgelenmesi ve Batı merkezli değişim ve dönüşümün başlangıcı olarak söylenebilir. Tabi burada Osmanlı modernleşmesinden evvel, öncelikle Batı toplumunun geçirdiği değişim ve dönüşüme bakmak gerekmektedir. Zira medeniyet kavramının Batıda nasıl bir siyasi, ekonomik, kültürel ve toplumsal değişim sonucunda ortaya çıktığını anlamak gerekir.

Batı tarihi gözden geçirilecek olursa, baştan sona kendi içlerinde sürüp giden iktidar mücadelelerinin ve bu mücadeleler sonucunda yüzyıllarca yaşanan savaşların tarihidir. Kilise ve kralların hüküm sürdüğü Batı dünyası, sürekli çift başlı iktidar dönemleri yaşamış ve halk hem kiliseye hem de krala karşı maddi manevi sorumluluk içinde hayatını sürdürmek zorunda kalmıştır. Bu ikili iktidarın hüküm sürdüğü Batı dünyasında halk ile iktidarlar arasındaki aristokrat sınıfı ise, en rahat sınıf olarak varlığını sürdürmüştür.

Soylular sınıfı olan Aristokratlar, sahip oldukları arazilerde çalıştırdıkları işçi (Proletarya) sınıfını alabildiğine ezerek kazanç sağlamakta, işçi sınıfının emeğini sömürerek servetlerine servet katmaktadır. Batıda süren ikili iktidar dönemi, kilisenin kendi tebasına yaptığı hadsiz zulümler sonucu, kiliseye başkaldırı olarak sonuçlanmış ve kilisenin iktidarı son bulmuştur. Kilise iktidarının son bulması, iktidar olarak kralları ortaya çıkarır iken, bu süreçte aristokrat sınıfta sivrilmeye başlamış ve iktidardan pay almıştır. Aristokrat sınıfın iktidardan pay alması, kitleleri kontrol edebilir güce sahip olmasındandır. Kral, aristokratlarla yaptığı işbirliği sonucunda, aristokrat sınıfın bu gücünden yararlanmış, aristokratlarda bu imtiyazlı durumlarıyla iktidara ortak olmuştur.

Gelir seviyesi yükselen aristokrat sınıfın, ilerleyen zaman içerisinde geleneksel davranış kalıpları değişmeye, kültürel olarak yeni alışkanlıkları ortaya çıkmaya başlamıştır. Artık bu sınıf, kendi geleneğinden uzaklaşarak, yemek yemesi, eğlencesi, harcaması, kadın erkek ilişkileri değişmiştir. Partileri, balolar, danslar, kendi aralarında yemekli ziyafetler ve daha birçok alanda geçmişle olan bağlarını koparmıştır. Yemek için masalar ve sandalyeler, çatal kaşık, bıçak, peçete gibi yeni aksesuarlar edinmiş, atalarının tarzını değiştirmiştir.

Bu sınıf yerleşim yerlerini de kentler olarak seçerek, kendi sınıfından insanlarla birlikte yaşamayı hayat tarzı haline getirmiştir. Kentlerde yaşamaya başlayan Aristokrat sınıfın bu davranış kalıplarını ifade eden “sivilizasyon” diye bir kavram icat edildi. Bu kavram, kentli sınıfın yaşam tarzını ifade için kullanılmaya başlandı. Kendi halkına tepeden bakan, küçümseyen, kadın erkek mahremiyetsiz bir hayat tasavvuru ve tarzı bu sınıfın yeni kültürü olarak Batı toplumunda kendisini göstermiştir. Aristokrat sınıfının bu pozisyonu Batının kendi tabiriyle “Yeni Çağ” dediği dönemin (ki bu dönem İstanbul’un fethiyle başlayan dönemdir) başlarından kapitalizmin yükselişe geçtiği 20. yüzyıl başlarına kadar devam etmiştir.

Hülasa Batı dünyasında aristokrat sınıfın yeni yaşam tarzını ifade için icat edilen kavram sivilizasyon’dur. Bu kavram yukarıda da belirttiğimiz gibi, kentli aristokrat sınıfın kendi geleneğinden uzaklaşarak değişen davranış kalıplarını ifade etmektedir.

Peki, kentli aristokratların yeni hayatını ifade eden sivilizasyon kavramı, Müslümanlık düşüncesine medeniyet olarak nasıl geçmiştir?

Tanzimat’la birlikte başlayan modernleşme hareketleri sonucunda, Osmanlı devleti yönünü Batıya dönmüş, her alanda Batıyı taklit etmeyi tek kurtuluş olarak görmüştür. Bu dönüş bütüncül olarak siyasi, askeri, ekonomik, kültürel, eğitim alanlarında kendisini göstermeye başlamıştır. Batıyı taklit bir fikir olmanın ötesinde eyleme geçerek, yurt içinde Batı tipi eğitim kurumları açılmaya, Avrupa devletlerine bürokratlar yollamaya başlanmıştır. Osmanlının Avrupa’ya gönderdiği bürokratlar ve öğrenciler, Avrupa’nın çeşitli kentlerinde ikamet etmiş, Avrupai yaşam tarzını görerek, özentiye başlamıştır.

Aristokrat kalıntılarıyla tanışan Osmanlı aydınları ve öğrenciler, orada devlet erkânı ve seçkin sınıflarla iştigal ederek, geçirdikleri süre içerisinde onların hayat tarzına hayran olarak içselleştirmiş, Avrupalı gibi yaşamayı zihinlerine yerleştirmiştir. Artık memleketlerine döndüklerinde bir hedefleri vardır: Avrupalının hayat tarzını kendi yaşamlarında ete kemiğe büründürerek, boy göstereceklerdir. Uzun süre Avrupa’da kalan bürokratlar, eğitim gören öğrenciler, memleketlerine döndüklerinde kentli soylu sınıfın davranış kalıplarını ve özellikle kadın-erkek ilişkilerini kendi toplumuna taşırlar.

Kentli soylu sınıfın davranış kalıplarının Batıdaki ifadesi olan “sivilizasyon” kavramı, Türkçeye, Medine kavramından türetilerek “Medeniyet” olarak tercüme edilir. Medeniyet kavramını, Batıdaki ifadesi olan sivilizasyon kavramının yerine kullanılmaya başlanır. Oysa Müslümanlık düşüncesindeki Medine ve Medeni kavramlarının ifade ettiği anlam ve mahiyetle, Batının soylu sınıfının davranış kalıplarını ifade eden sivilizasyon kavramı hiçbir şekilde benzerlik göstermemektedir. Fakat Batı hayranı Osmanlı aydınları, Avrupa’nın fen ve teknolojide ilerlemesini, dini terk edip bu hayat tarzını benimsemesiyle mümkün olduğuna kanaat getirmiştir.

Avrupa’dan memleketlerine dönen bu aydınlar, birer Batılı gibi yaşamak için azami gayret göstermiş, Batılılar gibi geleneksel davranışlarını terk ederek, kentli seçkinler olmaya başlamıştır. Eşlerini kollarına takarak, tesettürden ari bir şekilde toplum içinde gezmeye başlayan bu yeni bürokrat ve Batı eğitimi görmüş zümre, katıksız birer Batılı olduklarını ispatlamak için yanıp tutuşmaktadır. Bu duyguyla yanıp tutuşan yeni insan tipi, kendisine ait değerleri, gelenekleri, örf ve adetleri, edep ve terbiyeyi ve dahi en başta dini bir kenara atarak yeni hayat tarzını görünür kılmanın mücadelesini vermiştir. Bunu yapar iken de, kendi insanını aşağılamayı, cahil olarak vasıflandırmaktan geri durmamıştır.

Medeniyet kavramının esas itibarıyla ifade ettiği anlam ve mahiyet, Müslüman aydınlarca da hatta dönemin uleması tarafından dahi derinlemesine tetkik edilmemiş ve kavram çok kısa sürede Müslümanlık düşüncesinin vazgeçemediği kavramlar arasına girmiştir. Medeniyet üzerine yüzlerce makale kaleme alınmış, risaleler yazılmıştır. O günden bu günlere medeniyet bir kavram olarak, Müslümanlık düşüncesinin vazgeçemediği ve asla da vazgeçemeyeceği bir kavram olarak sözlü ve yazılı alanda kendisine yer bulmuştur.

Eğer bugün medeniyet kavramını terk edip bırakmaya karar versek, en başta akademik geleneğin ve alaylı kesimin medeniyet kavramı üzerine inşa ettiği bütün veriler çökecektir. Eğer Batının sivilizasyon kavramının karşılığı olan medeniyet kavramından vazgeçemiyorsak, Müslümanca bir zihinle bu kavramının yeniden tanımlanması gerekir. Batılı seçkinlerin hayat tarzını ifade eden bu anlamıyla da Müslüman dünyaya gelip oturan medeniyet kavramını bu haliyle kabul etmemiz mümkün değildir. Biz Müslümanlar olduğumuz için, bize sınırlar çizen bir dinin mensuplarıyız. Biz eğer medeniyet kavramına yeniden bir anlam vermek istiyorsak, Batılı anlamından farklı olarak tanımlamamız gerekir.

Medeniyet kavramını Müslümanlık düşüncesi içinde yeniden tanımlayacak olursak; Allah’a, insana, evrene, doğaya, insan davranışlarına ve bilgiye dair vahyin merkezde olduğu kuşatıcı bir çerçeve ve bu çerçevenin içinde yaşanabilir meşru bir dünyanın inşası olarak tanımlayabiliriz. Tabi şöyle de bir hakikat vardır ki, siz size ait olmayan bir kavramı her ne kadar yeniden tanımlasanız da, o kavram geldiği yerin kendine özgü şartlarından kaynaklanan değerlerini de beraberinde getirmektedir.

Eğer yukarıda yaptığımız medeniyet tanımını ya da vahiy merkezli daha değişik tanımları bize ait medeniyet tanımı olarak kabul edecek olursak, ortaya başka bir şey daha çıkıyor. Bu ortaya çıkan şey ise, iki medeniyetin varlığıdır. Birisi Batı Medeniyet tasavvuru, diğeri ise İslam Medeniyet tasavvurudur. Her iki medeniyet tasavvuru da insana hitap etmekte ve insanı kendi tasavvurunda yeniden şekillendirme iddiası taşımaktadır.

Burada irdelenmesi gereken esas konu, Batı medeniyet tasavvurunda insan nerededir, İslam Medeniyet tasavvurundan nerededir? Her iki dünya tasavvurunda insanın konumu önemlidir.

Batı medeniyetinde, aydınlanma düşüncesiyle birlikte, insanın tanımı bir sorun olarak ortaya çıkmıştır. Aydınlanma düşüncesinden önce, kilise ve kutsal metinler insanı tanımlıyor ve ona belli bir yer tayin ediyordu. Fakat Aydınlanma düşüncesi, kiliseyi ve kutsal metinleri hayatın dışına atınca, insanın yeniden tanımlanması gerekti. Kilise ve kutsal metinler insanı topraktan gelen ve Tanrının yarattığı bir varlık olarak tanımlarken, Aydınlanma düşüncesi bu tanımı reddetti. Bu reddiyenin üzerine kendi aydınlık düşüncesi doğrultusunda yeni bir tanıma gitti.

Aydınlanma düşüncesinin yeni insan tanımı, insan evrim geçirmiş ve doğadan gelmiştir, toplumsal konumu bireydir, sosyolojik konumu özgürdür, iktidara karşı konumu sorumlu bir makbul vatandaştır. Ulus devletlerin ortaya çıkışıyla birlikte her devlet kendi vatandaş tanımını yapmıştır. Aydınlanma düşüncesi bu tanımıyla insanı nesneleştirmiş ve sıradanlaştırmıştır. Kapitalizmin gelişmesiyle birlikte tükettiği kadar değer görmüştür, görmektedir. Kapitalist üretimin sadık bir tüketicisi olmayan insanların herhangi bir değeri yoktur.

İslam Medeniyetinde insanın konumuna göz atacak olursak ne söyleyebiliriz? İslam Medeniyetinde insan en başta en güzel surette yaratılmış öznedir. Hayatın, dünyanın hatta tüm evrenin merkezindedir. Kendi dışında yaratılan her şey insanın istifadesine sunulmuştur. İslam Medeniyetinde insan Allah tarafından topraktan yaratılmış, toplumsal görevi şahitliktir, sosyolojik konumu kuldur, iktidara karşı sorumluluğu, iktidarın Allah’a karşı olan itaatiyle sınırlıdır. İnsanın bu konumu onu özne yapmaktadır. İnsanın bu özne oluşunun sebebi, Allah’a kulluk etmesi için yaratılmasındandır.

İslam Medeniyetinde insan öyle değerlidir ki, gerek kulunun yaratıcısı olan Allah gerekse Resulü (sav), hiçbir dünya görüşünün veremeyeceği değeri insana vermiştir. Allah Resulü’den (sav) rivayet edilen bir hadisi şerifte, “Eğer İslam topraklarında bir gayrimüslim adaletsizliğe uğrar da, bu adaletsizlik bu dünyada giderilmezse, hesap gününde bu kişinin hakkını arayacak olan benim” demiştir. Bunun da ötesinde yüce Allah Kur’an’ı Kerim’de “Bir insanı öldüren bütün insanlığı öldürmüş gibidir” diyerek, hiçbir dünya görüşünün ve ideolojinin cesaret edemeyeceği zirveye çıkararak, kuluna verdiği değeri bildirmektedir. Müslümanlık düşüncesinde insanın insan olarak kabul edilip edilmemesi, inanıp inanmamasıyla da alakalı değildir. Allah’a iman etsin ya da etmesin, insan Allah’ın kulu olarak değer görmektedir.

Hülasa, medeniyet kavramının, Müslümanların sözlü ve yazılı diline girişi yaklaşık iki yüz yıllık bir maziye sahiptir. Kavram bize ait olmayan bir hayat tarzının tercümesi olarak devşirilmiştir. Müslümanların havsalasında olan Medine, medeni gibi kavramlarla mahiyeti açısından benzerliği bulunmamaktadır. Batıdan devşirilen birçok kavram gibi, medeniyet kavramı da sahiplenilirken, doğup geliştiği tarihi, coğrafi, siyasi, sosyolojik, kültürel şartları tetkik edilmeden sahiplenilmiştir. Kavramı alıp getiren ilk dönem aydınlar, kavramı Avrupai mahiyette hoyratça kullanmış, kendi hayatlarında bu kavramı temsil etmiştir.

Aklı başında Müslüman aydınlar daha sonraları bu kavramı sahiplenirken, kavramın ne anlama geldiğini, gelirken neleri getirip götürdüğüne ne yazık ki dikkat etmemişler. Süreç içerisinde bize ait olmayan bir kavram, bizim vazgeçemeyeceğimiz bir makama yerleşmiştir.

Etiketler: Yakup Döğer

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

VENHAR YAZARLARI

Ahmet DURMUŞ
Ahmet DURMUŞ

Şimdi mi ? آٰلْـٰٔنَ

Şükrü HÜSEYİNOĞLU
Şükrü HÜSEYİNOĞLU

Kapitalizme Teolojik Hizmete Mûti, “Protestan Papazlığı” Heveslileri-2-

Sara ŞENTÜRK
Sara ŞENTÜRK

Yalnızlık, Yanlışlık Yaptırır Çoğu Kez

Mehmed DURMUŞ
Mehmed DURMUŞ

İslam Tebliğ ve Siyaset

Yakup DÖĞER
Yakup DÖĞER

Medeniyet Kavramı Üzerine

Ahmet ALTINOK
Ahmet ALTINOK

Ortak Zemin Edep Adap ve Vahdet

Bünyamin ZERAN
Bünyamin ZERAN

Hakim Olanın Mahkum Edilmeye Çalışıldığı Zamanlardayız

Mehmet Akif COŞKUN
Mehmet Akif COŞKUN

Asıl Mürebbiyemiz Kim?

YAZARIN SON YAZILARI

  • Hak
    14 Eylül 2020
  • Şeyhülislamın Şahsında Ulema Siyaset İlişkisi –IV-
    6 Mart 2020
  • Şeyhülislamın Şahsında Ulema Siyaset İlişkisi –III-
    4 Mart 2020
  • Şeyhülislamın Şahsında Ulema Siyaset İlişkisi –II-
    1 Mart 2020
  • Şeyhülislamın Şahsında Ulema Siyaset İlişkisi –I-
    28 Şubat 2020
  • Nedensiz Hayat Anlamsızlaşır
    28 Kasım 2018
  • İslam’ın aktif kimliği
    19 Ekim 2018
  • Postmodern Sentez
    26 Temmuz 2018

İLGİ GÖRENLER

  • “İslam Güncellenmeli” Diyen Haham!

    “İslam Güncellenmeli” Diyen Haham!

    1583 paylaşım
    Paylaş 1583 Tweet 0
  • Ahmet Altınok ile Hollanda’daki Yaşam Üzerine Söyleşi

    101 paylaşım
    Paylaş 101 Tweet 0
  • Türbanlı Anneler ve Seküler Kızları

    77 paylaşım
    Paylaş 77 Tweet 0
  • M.İkbal Durmuş Komünizm-Sosyalizm

    1 paylaşım
    Paylaş 1 Tweet 0
  • Cemal Granda:Atatürk’ün Uşağının Gizli Defteri

    0 paylaşım
    Paylaş 0 Tweet 0

NE OKUNUR?

Kitap Tanıtımı: Kur’an Devleti

Kitap Tanıtımı: Kur’an Devleti

14 Aralık 2020
İmkânsız Devlet

İmkânsız Devlet

6 Mart 2020
Osmanlı Uleması ve Türkiye Cumhuriyeti

Osmanlı Uleması ve Türkiye Cumhuriyeti

22 Şubat 2020
Müslüman Kardeşler’in Yükselişi ve Düşüşü

Müslüman Kardeşler’in Yükselişi ve Düşüşü

24 Aralık 2019

NE İZLENİR?

Aile Olmak

Aile Olmak

3 Nisan 2020
Serçelerin Şarkısı

Serçelerin Şarkısı

11 Nisan 2019
İnsanın Ekini İfsad Edişinin Belgeseli: Gıda A.Ş.

İnsanın Ekini İfsad Edişinin Belgeseli: Gıda A.Ş.

26 Şubat 2019
Nar Şerbeti

Nar Şerbeti

22 Ocak 2019
Venhar Haber

Venhar Haber sitesi, yaşamın her alanında Kur'an merkezli bütüncül bir bakış açısını merkeze yerleştirmeyi gaye edinir. Sitemizde günlük haberler, düşünce yazıları, Müslümanların dertleri ile alakalı analizler, alıntı söyleşi ve makaleler, Türkiye’de Müslümanların gerçekleştirdiği faaliyetlerden özetler, videolar, fotoğraflar, Venhar tarafından gerçekleştirilen röportajlar, alıntı söyleşiler, okunması ve izlenmesi gereken envantere ait kritikler bulacaksınız. Makalelerden yazı sahipleri sorumludur.
Venhar Haber tarafından üretilen içerik, kaynak gösterilerek kullanılabilir. Emr-i bi'l Maruf ve Nehy'i An'il Münkerleriniz için lütfen bize yazın...

Sosyal Medya Hesaplarımız

Kategoriler

  • Venhar Yorum
  • Venhar Makaleler
  • Ne Okunur?
  • Ne İzlenir?
  • Kavramlar
  • Venhar Röportajlar
  • Öncü Şahsiyetler
  • Süreli İslami Yayınlar
  • Alıntı Söyleşi
  • Alıntı Makale
  • İslam Dünyası
  • Dünya
  • Türkiye
  • Etkinlikler
  • Venhar Web TV
  • Fotoğrafların Dili
  • Duyurular

Yazarlar

  • Abdi KEÇELİ
  • Ahmet ALTINOK
  • Ahmet DURMUŞ
  • Arif BOTAN
  • Bünyamin ZERAN
  • Celal SANCAR
  • Dilek BUZ
  • Erdal BAYRAKTAR
  • Erdem ZERAN
  • Hasan BAKIRCI
  • Mehmed DURMUŞ
  • Mehmet Akif ÇOŞKUN
  • Sabri AYDIN
  • Şükrü HÜSEYİNOĞLU
  • Yakup DÖĞER

E-Posta Listemize Kaydolun!

E-Posta listemize kaydolarak öne çıkan makaleleri sürekli olarak takip edebilirsiniz.

*Lütfen gerçek hesaplar giriniz.

  • Ana Sayfa
  • Künye
  • İletişim

© 2018 Venhar Haber – Rabbi için namaz kılan ve dik duran bir nesile…

Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Yazarlarımız
  • Venhar Yorum Haber
  • Küçük Müslümanlar
  • Alıntılar
    • Alıntı Makale
    • Alıntı Söyleşi
  • İslam Dünyası
    • Filistin
    • Suriye
    • İran
    • Irak
    • Arakan
    • Pakistan
    • Yemen
    • B.Arap Emirlikleri
    • Diğer
  • Dünya
    • Ortadoğu
    • Amerika
    • Avrupa
    • Asya
    • Afrika
    • Diğer
  • Türkiye
    • Aile ve Çocuk
    • Aktüel
    • Eğitim
    • Ekonomi
    • Kültür & Sanat
    • Siyaset
  • Tavsiyelerimiz Var
    • Ne Okunur?
    • Ne İzlenir?
  • Kavramlar
  • Röportajlar
  • Venhar Web TV
  • Fotoğrafların Dili
  • Duyurular
  • Künye
  • İletişim

© 2018 Venhar Haber – Rabbi için namaz kılan ve dik duran bir nesile…

Hesabınıza aşağıdaki bölümden giriş yapabilirsiniz

Şifremi unuttum?

Kaydolmak için aşağıdaki formu doldurun

Tüm alanları doldurmanız gerekmektedir. Giriş

Şifrenizi kurtarın

Şifrenizi sıfırlamak için kullanıcı adı veya e-posta adresinizi girin.

Giriş