FİLİSTİN HARBİNİN TARİHÇESİ

SELAMET MECMUASI

Sayı: 8-76 / 2.3.1949

Filistin harbi on üç ay devam ettikten sonra, artık nihayet bulmuştur. Bu mücadelenin kopmasına sebep, Filistin’in taksimine teşebbüs edilmesi idi. Araplar, bu taksim planını suya düşürmek için ellerinden geleni yap­mışlar, fakat bu hususta muvaffakiyetsizliğe uğramış­lardır.

Taksim planı, 1947 yılının Kasım ayında tavsiye olunmuş, fakat Arap Birliği bu planı reddetmiş ve Filis­tin Araplarının da taksim planına karşı gelmelerini sağ­lamak istemişti. Filistin’in Arap bölgesindeki halktan başka Yahudi bölgesindeki 400.000 Arabın, Siyonizmi allak bullak etmesi umuluyordu. Nitekim, Filistin Arapları ayaklanmışlar, bir kaç muvaffakiyetli akın yapmışlar, Fevki Kavukçunun kurduğu“kurtuluş or­dusu”da faaliyete geçmiş, Araplar bu nizamsız ve bu silâhsız kuvvetlerin büyük işler başarmaya muvaffak olacağını sanmışlardı.

Arapları aldatan amil Yahudilerin hazırlıklarına vakıf olmamaları ve Yahudilerin askerî kuvvetine de­ğer vermemeleri idi. Halbuki Yahudiler hem iyi hazırlanmış, hem iyi silahlanmış bulunuyorlardı. Onun için Arap çetelerine kolaylıkla mukabele etmişler, Yafa, Taberiyye ve Deyr Yasinde yaptıkları katliamlarla Arap halkının gözlerini yıldırmışlar ve durum Arapların akın akın hicret etmelerine sebep olmuştu. Yahudilerin ted­hiş siyasetinden kurtulmak isteyen Araplar yerlerini ve yurtlarını bırakarak kaçıyor ve bütün Arap alemi, Filis­tin Araplarının kendi başlarına kendilerini kurtaramayacaklarını anlıyordu. Bu sırada İngiliz mandası devam ediyor ve Arap Devletleri ne yapacaklarını kararlaştır­makla meşgul oluyorlardı. Verdikleri karar, İngiliz mandasının son bulması üzerine müdahale etmek ve Filistin’i kurtarmaya yardım etmekti.

Bu düşünce ile hareket eden Arap devletleri geçen senenin 15 Mayıs günü askerî faaliyete geçmişler ve meseleyi silah kuvveti ile halletmek istemişlerdi. Arap orduları içinde bilhassa Kral Abdullah’ın ordusu, eski Kudüs’ü zaptetmiş, Lid hava meydanını ele geçirmiş, Ramle’ye giden merkez yolu tıkamış, Tel-Aviv ile Ku­düs arasındaki münakaleyi kesmiş ve yeni Kudüs’ü sa­rarak buraya karşı da hakim bir vaziyet almıştı. Nerede ise burası da düşmek üzereydi. Diğer taraftan Mısır ordusu Tel-Aviv’den yirmi mil mesafede olan Mecdel mevkiine kadar ilerlemiş Mecdel’den başlayarak Bir Seb’e kadar uzanan mevkileri ele geçirmiş ve Beytullahim’de Kral Abdullah’ın Ordu­suyla birleşmişti. Irak ordusu yukarı Ürdün sahasında ilerlemişti. Bu muvaffakiyetli hareketin devamı sırasında Arap devlet­leri planları birleştirmemiş, üstelik kafi derecede cepha­ne kullanamayacak bir hale gelmiş ve demin bahis mevzuu ettiğimiz“Kurtuluş Ordusu”nun iflasıyla kar­şılaşmıştı.

Normal zamanlarda Arap memleketlerinin silah ve cephane tedariki için başvurdukları İngiltere, Araplara karşı sıkı bir ambargo tatbik ediyordu. Bu sırada Arapların kullandıkları bütün nizamî kuvvetleri, azami 80.000 mevcutlu idi. Yahudiler bunla­ra karşı 120.000 asker seferber etmişlerdi.

Fakat Arap ordularının ilk günlerde kazandığı mu­vaffakiyetler son derece mübalağalandırılmış, bu muvaf­fakiyetler kesin bir zafer vaad eden parlak resmi tebliğler­le ilan olunmuş ve bütün Arap alemi, Yahudilerin kısa bir zaman içinde denize dökülmelerini beklemeye başlamıştı. Hâlbuki böyle olmamış ve Araplar geçen senenin 11 Haziran günü Birleşmiş Milletler tarafından teklif olunan mütarekenin Arap hükümetleri tarafından ka­bulüyle karşılaşarak hayretten dona kalmışlardı. Arap hükümetlerinin mütarekeyi kabul etmeleri­nin sebebi silah ve mühimmat azlığı idi. Arapların durumu bu merkezde olduğu halde Ya­hudiler hariçten silah alıyor, uçak alıyor ve taze asker buluyor, sonra da durmadan mütarekeyi ihlal ediyor­lardı.

Arap halkı, Yahudilerin mütarekeyi ihlal etmeleri­ne karşı mukabele görmemelerini hayretle karşılıyor ve muharebenin yenilenmesini istiyordu. Halkın bu tazyi­ki, geçen senenin Temmuzunda muharebenin yenilen­mesine sebep olmuş, fakat muharebenin yenilenmesi en fena neticeleri vermişti. Arap orduları ilk evvel Lid ha­va merkezini, Ramle’yi ve Kudüs ile Tel-Aviv arasında­ki yolu kaybetmişler ve onun için Birleşmiş Milletlerin tekrar mütareke yapmak teklifini 19 Temmuz günü ka­bul etmişlerdi.

Bu ikinci mütareke de birincisi gibi sık sık bozulu­yordu. Çünkü Yahudiler hariçten aldıkları silahlara gü­venerek Mısıra karşı taarruza karar vermiş bulunuyor ve Mısırdan kurtularak diğer Arap hükümetlerini çekil­meye mecbur etmek istiyorlardı. Netice, Negeb muha­rebeleri idi. Bu muharebe geçen Ekim ayında başlamış, diğer Arap ordularının kımıldamadıklarını gören Ya­hudiler bütün kuvvetleriyle Mısırlılara karşı yüklen­miş, Mısırlılar da Gazze yakınlarına kadar gerilemiş ve Bir Seb’i bırakmışlardı. Mısırlıların mühim bir kuvveti Falûcede kuşatılmış, diğer taraftan Yahudiler Celil sa­hasını temizlemişler ve Lübnan topraklarına da girmiş­ler ve Ekim ayı böylece nihayet bulmuştu.

Güvenlik Konseyi Kasımda, mütarekeyi kurtarmak için iki teşebbüste bulunmuş ise de Yahudiler aldırma­mış ve bütün Negeb bölgesini ele geçirmek niyeti ile hareket ettiklerini gizlememişlerdi.

Kral Abdullah geçen senenin Aralık ayında Arap Filistin’i Ürdün ile birleştirmek istemiş ve Kudüs’teki as­kerleri Yahudilerle bir anlaşma yapmıştı. Bu hareket, Arap birliğine bir darbe teşkil ediyordu. Çünkü bu yüzden Yahudiler bütün kuvvetleriyle Mısırlılara yük­lenmişler ve 22 Aralık günü Mısır topraklarına girmiş­ler, fakat şiddetle mukavemet görerek gerilemişler ve 1949 yılının 7 Ocak günü iki taraf arasında mütareke ilan olunmuştu.

Mısırlılar mütarekeye saygı gösterdikleri halde, Yahudiler mütarekenin imzasından bir kaç saat sonra tekrar faaliyete geçmişler, Sina’ya karşı yürüyerek Oca­ğın onuncu gününe kadar buralarda kalmışlardı.

Yahudilerin üstelik Akabeyi tehdit etmeleri Kral Abdullah’ın 1948 de İngiltere ile yaptığı muahede gere­ğince İngiltere’den yardım istemesine sebep olmuş, Mı­sırlılar 1936 muahedesi gereğince aynı şekilde hareket etmek imkanını haiz oldukları halde bunu kibirlerine yed irememişlerdi.

Ocağın 13 üncü günü Mısır ve İsrail murahhasları Rodos’ta toplanarak, barışa başlangıç olmak üzere daimi bir mütarekeye başladılar, 24 Şubat günü imzaladılar.

Elhasıl Arap hükümetleri hem askerlik, hem siya­set bakımından muvaffakiyetsizliğe uğramışlar ve bu­nun neticesi olarak İsrail’in kurulması adeta bir olup bitti mahiyetini almıştır.